Andorra

Mevrouw Frits en ik waren begin juli bij het toneelstuk Andorra. Het werd opgevoerd in Snakkeburen, een buurtschap bij Leeuwarden. Het toneelstuk Andorra was een iepenloftspul, een openlucht-theater. Iepenloftspullen zijn heel populair in Friesland - en daarbuiten. In Diever bijvoorbeeld, daar wordt jaarlijks een toneelstuk van Shakespeare in de openlucht gespeeld.

Andorra gaat over een fictief land, waarin de bewoners in vrede bij elkaar leven. Een van de bewoners is een Roek, een jongen die door een Andorrees is geadopteerd. Tenminste, dat is het verhaal dat de adoptie-vader steeds heeft opgehouden. In werkelijkheid is deze jongen, Andri, het resultaat van een buitenechtelijke escapade van diens vader. En dus is hij geen Roek, maar een Andorrees.

Niet veel later valt een buurland het land Andorra binnen en wil de bezetter het land ontdoen van alle Roeken. En dus ook van Andri; die feitelijk geen Roek is. In het toneelstuk blikken de betrokken terug op scenes, alsof ze later terugblikken en hun handen schoonwassen. Hun trof geen blaam, ze wisten niet dat Andri geen Roek was, al met al: ze zijn onschuldig, want wat konden ze doen?

Ik moest denken aan het lied Who Killed Davey Moore? van Dylan. Daarin wordt ook de vraag gesteld wie het slachtoffer heeft vermoord. Iedereen trekt zijn handen er van af, want iedereen is onschuldig. En het spel moet nu eenmaal gespeeld worden, toch? Als Moore nou had gezegd dat..., nou dan was het anders gelopen. Davey Moore was dus schuldig aan zijn eigen dood, door eigen schuld.

Maar in het iepenloftspul Andorra is één persoon die niét zichzelf vrij pleit. De pater van het land, gespeeld door Theo van der Molen, beseft dat hij wél medeschuldig is aan de moord op Andri. Al was het maar omdat hij de moord niet heeft voorkomen. En te laat heeft ingegrepen - als hij al iets kon doen.

Dat is bij 'Davey Moore' niet aan de orde. Geen persoon die een moreel appèl doet op anderen, of op het publiek. Maar Dylan levert dan ook geen teksten aan voor een Friese iepenloftspul.