zaterdag 31 oktober 2020

Halloween

Vandaag is het Halloween. De naam is afgeleid van Hallow-e'en, oftewel All Hallows Eve (Allerheiligenavond), de avond voor Allerheiligen, zo leert Wikipedia. Morgen is het Allerheiligen, ter nagedachtenis van de (katholieke) heiligen. Zou Bob Dylan wat met dit feest hebben? Misschien wel, misschien niet. Het is in ieder geval wel een groot feest in de Verenigde Staten.
Tijdens zijn optreden in Philharmonic Hall van 31 oktober 1964 zegt Dylan: "It's Halloween. I have my Bob Dylan-mask on." Het is terug te horen op deel 4 van The Bootleg Series.
Dat is de enige Dylanesque verwijzing naar dit feest. Of nou ja, eigenlijk niet. In She Belongs To Me zingt Dylan: For Halloween give her a trumpet. Dat nummer heb ik een aantal keer live gehoord, tijdens een Dylan-concert.
Maskers. Die komen ook weer terug in de film Rolling Thunder Revue: A Bob Dylan Story by Martin Scorsese. Dylan zegt daar Als je een masker draagt, spreek je de waarheid. Als je geen masker draagt, is dat hoogst onwaarschijnlijk. De film zelf is een mengeling van feit en fictie. De ultieme versie van Renaldo & Clara, de epische film waar Dylan zelf bijna aan failliet dreigde te gaan.
Vandaag is het ook Hervormingsdag. Protestantse kerken herdenken dat de augustijner monnik Maarten Luther zijn 95 stellingen tegen de aflaat timmerde aan de deur van de Slotkapel van Wittenberg. Het was het begin van de kerkscheuring. Is Dylan dáár misschien vertrouwt mee? Of is Hervormingsdag vooral een West-Europese aangelegenheid?
Het zijn randzaken, die misschien niet eens de kern van de zaak benaderen. Wat we wel weten, is dat Dylan niet tourt. Zijn Never Ending Tour staat op pauze. Corona, corona, corona. Gelukkig kregen we nog wel Rough And Rowdy Ways toebedeeld door de Nobelprijswinnaar. Je weet het niet, maar misschien is de bard ook wel bezig met deel 2 van Chronicles. Dat zou mooi zijn.

vrijdag 30 oktober 2020

Man of steel

Vandaag is het precies zeven jaar geleden dat ik met Jan bij het Dylan-concert in de Heineken Music Hall was. Een goede aanleiding om de bootleg Man Of Steel And Constant Sorrow te draaien - de opname die Rattlesnake op de markt heeft gebracht.
Het was de tournee dat Dylan zijn zwarte piano voor het eerst gebruikte, in plaats van het gele keyboard. De tour met een pauze tussendoor. De tour met nieuwe nummers van Tempest. De live-uitvoering van Waiting For You, geschreven voor de soundtrack van Divine Secrets Of Ya-Ya Sisterhood (2002). Een schitterende uitvoering van Forgetfull Heart, met de standup bass van Tony Garnier als cello. En een nog niet zo dreigende versie van Scarlet Town, zoals dat bij latere optredens wel is te horen.
Enfin.
Het was het concert dat we de vrijgemaakt-gerefomeerde predikanten Bastiaan van der Wal en Gert Jan van Harten tegen kwamen. Tom Willems van -toen nog- het blog Bob Dylan in (het) Nederland(s) ontmoetten we in de wachtrij bij de ingang. Dat soort herinneringen komen boven drijven.
Een mooie periode. Dat zeker.

donderdag 29 oktober 2020

Moby Dick

Wat hebben J.M.A. Biesheuvel en Bob Dylan met elkaar gemeen? Het boek Moby Dick van Herman Melville, over de jacht op de witte potvis Moby Dick door kapitein Achab. Ik ben momenteel bezig in een verhalenbundel van Biesheuvel, waarin Moby Dick met veel plezier wordt besproken. Voor Dylan was Melville's werk een van de drie boeken die hij besprak in zijn Nobelspeech. De link tussen de Nederlandse literatuur en Bob Dylan is dus soms niet eens heel erg groot.

woensdag 28 oktober 2020

Antisemitisme

Bob Dylan, die in 1941 geboren werd als Robert Allen Zimmerman, liet zijn naam veranderen uit angst voor antisemitisme. Dat meldt Daily Mail dinsdag op basis van door de zanger geschreven brieven die volgende maand geveild worden.
Tjah, dat kan.
In het interview met 60 Minutes, naar aanleiding van Chronicles, Vol. 1, zei Dylan dat hij geboren was in het verkeerde gezin onder een verkeerde naam (of zegt hij dat in de documentaire No Direction Home?). 
Het een sluit het ander natuurlijk niet uit. Beide verhalen vullen elkaar goed aan.
In de brieven aan Tony Glover legt de vroegere Zimmerman uit dat de naam "Dylan" een verwijzing is naar de geadoreerde Welshe dichter Dylan Thomas. Deels. Het andere gedeelte van de naamswijziging beschrijft Bob in zijn autobiografie. In de dagen van zijn naamswijziging was een saxofonist met de naam Robert Allyn actief. Een naam die vrijwel overeenkomt met Dylan’s voornamen, Robert Allen. Die Griekse y vond de jonge Bob een stevige letter, mooi genoeg om over te nemen. Maar ‘Robert Allyn’ was als naam al bezet – reden dus om te buurten bij andere namen.
Eén van die andere namen was die van Dylan Thomas. Een mooie subtiele woordspeling tussen ‘Allyn’, ‘Dylan’ en ‘Robert Allen’. Een nieuwe naam was geboren. En zo toog Robert Allen Zimmerman in augustus 1962 met manager Albert Grossman naar een rechtbank in Minnesota om de naam ‘Robert Allen Zimmerman’ te vervangen door ‘Robert (Bob) Dylan’.
En ja, de achternaam Zimmerman bestaat nog wel (Bob's broertje David heet Zimmerman), maar Bob zelf heet officieel en formeel en juridisch (en wat al niet meer) "Dylan".

dinsdag 27 oktober 2020

Aantekeningen

Tom Willems stopte onlangs met zijn indrukwekkende blog Bob Dylan in (het) Nederland(s). Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Onlangs is Tom alsnog een Dylan-blog begonnen: de Bob Dylan aantekeningen.
"Schrijven over Bob Dylan is voor mij een aangename vrijetijdsbesteding (het feit dat er dan ook nog mensen zijn die geïnteresseerd zijn in wat ik schrijf, is een aangename bijkomstigheid). En dus kan ik het - veel eerder dan ik aanvankelijk van plan was - niet laten om vanaf nul te beginnen. Een nieuwe blog, een schone lei. Alles moet anders en toch ben ik nog dezelfde," aldus Tom.
Die aangename vrijetijdsbesteding herken ik wel. Dat is voor mij ook een belangrijke reden voor het onderhouden van mijn eigen Dylan-blog. Omdat het zo leuk is om over Dylan te schrijven.

maandag 26 oktober 2020

De inspirator

Aflevering elf uit de BOBcast is deel één van het gesprek met Lucky Fonz III. Otto Wichers studeerde Engelse Taal en Letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn afstudeerscriptie ging over de teksten van Bob Dylan. Terecht dus dat Lars Hulshof en Chris Kijne deze singer-songwriter in de podcast-reeks moeten hebben.
Het enthousiasme spat er vanaf bij het gesprek. Lucky Fonz is niet te temmen in zijn adoratie rondom Dylan. En hij weet er ook wel wat van. Zowel de fan als de taalkundige. Dat is goed, het is een van de geïnterviewden die niet in algemeenheden blijft hangen. Wichers duikt de diepte in. Gelukkig.
Nu moeten we twee weken wachten op het vervolggesprek.

zondag 25 oktober 2020

Mr. Bojangles

Jerry Jeff Walker, de schrijver van het lied Mr. Bojangles, is vrijdag op 78-jarige leeftijd overleden. Hij leed al enkele jaren aan keelkanker.
Dylan speelt dit nummer ook. Het was niet de bedoeling dat Dylan's opname van Mr. Bojangles op de plaat zou verschijnen. Maar nadat de zanger met ruzie was vertrokken bij Columbia Records, bleek hij nog contractueel één te moeten leveren. Nu hij bij Asylum Records was ondergedoken, werd dat verplichte album niet gemaakt.
Gelukkig had Dylan nog een boel materiaal liggen rondom zijn sessies voor Self Portrait en New Morning. Daar putte Columbia gretig uit om het 'wraakalbum' DYLAN in 1973 uit te brengen. Met daarop Mr. Bojangles.
Bij het digitaliseren van alle albums is DYLAN nooit op een zilveren schijfje geperst. Totdat in 2013 The Complete Album Collection Vol. One verscheen. Met dat beruchte album dus.
Een goede reden dus om DYLAN weer te draaien, vandaag. Als eerbetoon aan Jerry Jeff Walker.

vrijdag 23 oktober 2020

Tony Glover

Tony Glover is een vriend van Dylan. Hij was een van de weinigen, schrijft muziektijdschrift Rolling Stone, die met Dylan in contact bleef, nadat de jonge Zimmerman uit Minneapolis vertrok naar New York. In het programmaboekje van Newport Folk Festival in 1963 schreef Dylan dat Glover “a friend [is] to everything I am … who feels and thinks and walks and talks just like I do.”
Hun gesprekken en brieven zijn verzameld. Een deel uit die verzameling is in het genoemde magazine gepubliceerd. Ter promotie van een veiling van de stukken. Ze hebben mij niet gepolst, maar ik heb het geld ook niet voor deze verzameling. Als ik het benodigde bedrag wel zou hebben, is het maar de vraag of ik het materiaal zou opkopen.
Dit werk moet eigenlijk naar de universiteit van Tulsa, waar een groot deel van Dylans archief al is opgeslagen. Vlakbij het Woody Guthrie Center and Museum, opgekocht door archivaris Michael Chaiken. Dáár moeten de Glover-aantekeningen naar toe.
Maar dat is mijn bescheiden mening.

woensdag 21 oktober 2020

Stockholm

Bob Dylan ging de Nobelprijs voor de Literatuur niet ophalen in Stockholm. Maar Jan Wolkers had dat wel gedaan - als die hem tenmiste was toegewezen. Toch was dat niet vanzelfsprekend dat hij zich vereerd zou voelen door eerbetoon of lauwerkrans. Integendeel. Wolkers weigerde de twee hoogste literaire prijzen uit het vaderland: de Constantijn Huygensprijs en de P.C. Hooft-prijs. Hij had jarenlang zijn critici verketterd - en vertrouwde de mandarijnen evenmin toen ze hem wilden bekronen.

Onno Blom, ‘Memoires van een biograaf. In de voetsporen van Jan Wolkers’, Amsterdam|Antwerpen 2018, p 164

dinsdag 20 oktober 2020

Jeff Bridges

Acteur Jeff Bridges is ernstig ziek; de Hollywood-veteraan maakte vannacht via Twitter bekend dat artsen lymfeklierkanker hebben vastgesteld.
Bridges. In 2003 speelde hij de rol van Tom Friend in de film Masked and Anonymous van regisseur Larry Charles. The film was geschreven door Charles en Bob Dylan (onder het pseudoniem Sergei Petrov). De zanger speelde zelf de hoofdrol van Jack Fate.
Bridges zegt dat hij aan een behandeling begint en dat de vooruitzichten goed zijn.

maandag 19 oktober 2020

New Morning

Het album New Morning is vandaag vijftig jaar geworden. Bij het vorige lustrum schreef ik al een blog over de jubilaris. Over de verhouding met Self Portrait, het dubbelalbum dat kort daarvoor was verschenen. Over de moeizame verhouding met pers en publiek. Dat soort dingen.
Vijftig jaar alweer. Het was niet eens Dylan's eerste album. Als New Morning al Abraham ziet, hoe lang is Dylan dan al niet als muzikant actief? Je weet het wel, maar je realiseert het je weer bij dit soort feiten. Dat de man al meerdere levens lang mee gaat.
Dat is mooi.

zondag 18 oktober 2020

Apostelkind

Renske Doorenspleet publiceerde onlangs het boek Apostelkind, over haar jeugd binnen het Apostolisch Genootschap. Een gesloten gemeenschap, dat strikt gescheiden van de maatschappij opereerde. Aan het slot van haar boek, beschrijft Doorenspleet de nieuwe religieuze bewegingen (NRB), waarin het onder meer gaat over emotioneel misbruik.
"De dader heeft vaak een narcistische persoonlijkheid en houdt van 'gashlighting': hij ontkent feiten, verspreidt onjuiste informatie en zaait verwarring om zo zelf de touwtjes stevig in handen te kunnen houden," aldus de auteur. Ik zit plots bij The Gaslight Tapes, de 3lp van Dylan's eerste gebootlegde optreden.
Niet veel later schrijft Doorenspleet: "Ex-leden kunnen terugvallen in de denkwijze en gevoelswereld van de achtergelaten groep ('floating') en hebben daardoor concentratieproblemen of angst om gek te worden." Floater. Too much to ask. Mensen met floaters (mouches volantes) zien 1 of meerdere vlekken voor hun oog zweven. De vlek in de oog beweegt mee en beweegt typisch ook een beetje na. Afhankelijk van waar de floater zit heb je er meer of minder last van. Aan veel floaters kun je wennen, sommige floaters blijven erg hinderlijk.
Het is mijn eigen geest die deze verbanden legt.

zaterdag 17 oktober 2020

Calico Joe

George Clooney gaat samen met Bob Dylan het boek Calico Joe van John Grisham verfilmen. Dat meldt The Hollywood Reporter. De twee zijn - samen met Grant Heslov - verantwoordelijk voor de productie en de 59-jarige Clooney gaat de film ook nog eens regisseren.
En het dagblad De Telegraaf meldt dit vervolgens ook weer. 
„George en Grant zien in dit boek wat ik erin zie: een krachtig verhaal dat jong en oud zal aanspreken”, laat Dylan in een verklaring weten. „Mensen van alle leeftijden kunnen zich in dit verhaal vinden.”
Wat precies de rol van Dylan is, wordt niet verteld. Is Dylan de mede-producer (en geldschieter) naast Clooney? Geen idee. Evenmin wanneer de film op de markt komt.
Het verhaal uit 2012 gaat over een honkballer die met zijn pitch de jonge slagman van de tegenstander bijna dodelijk verwondt. De film gaat in op het leven van de slagman na afloop van de beruchte worp, alsmede dat van de pitcher en zijn zoon, die de bewuste wedstrijd als kleine jongen op de tribune meemaakte.

vrijdag 16 oktober 2020

Jakob

Vandaag viert mijn neefje Thijs zijn dertiende verjaardag. De dag dat hij 1 jaar werd, twaalf jaar geleden, ging ik met de auto van zijn vader, mijn broer, naar Amsterdam. Die avond gaf Jakob Dylan een optreden in De Melkweg, ter promotie van zijn eerste solo-album Seeing Things.
Tot dusver is dit het enige concert dat de jonge Dylan heeft gegeven op Nederlandse bodem. Ook met zijn band The Wallflowers (genoemd naar het liedje Wallflower van Bob?) is Jakob niet naar Nederland gekomen.
Twaalf jaar geleden, dus. Niet een lustrum-jaar. Maakt ook niet uit.
Wel een goed solo-debuut, onder productie van Rick Rubin. Inderdaad, dezelfde producer die onder meer de American Recordings van Johnny Cash voor zijn rekening nam. Je kunt het slechter treffen, als het om muzikale supervisie gaat.

dinsdag 13 oktober 2020

Rotsgebergte

In een Engelstalige tekst dat ik voor school moest lezen, kwam ik de uitdrukking ‘the great divide’ tegen. Het woordenboek vertelt dat dit het Rotsgebergte is. Across the great divide, het Rotsgebergte oversteken: dat is een synoniem voor sterven.
Het is ook de titel van een liedje van The Band. Het is het eerste nummer van The Brown Album, de tweede plaat uit hun oeuvre. Dit album verscheen in 1969 en heeft geen albumtitel; vanwege de bruine kleur wordt deze plaat daarom liefkozend The Brown Album genoemd.
Wat dus opent met een sterflied. Daar moest ik aan denken bij het lezen van de tekst voor school.

Dit blog staat ook op FritsTromp.nl

zondag 11 oktober 2020

Leon Ramakers

In de tiende aflevering van VPRO's BOBcast is Leon Ramaker te gast. Hij is voormalig directeur van MOJO en organiseerde alle 33 concerten van Dylan in Nederland. Waaronder het debuut van Dylan in Nederland, in De Kuip. Het Feijenoord-stadion beleefde met dat dubbelconcert van Dylan en Eric Clapton ook een debuut: niet eerder was deze voetbaltempel de locatie voor een popconcert.
Naast alle sterke verhalen over het organiseren van popconcerten, vertelt Ramaker ook een nieuwtje. De dag voordat Chris Kijne en Lars Hulshof bij Ramaker op de koffie komen, heeft de vroegere concertorganisator nog contact gehad met Dylans management. Wanneer en waar Dylan in Holland kan optreden.
Ramaker klust nog wel eens wat bij.
Maar corona dwingt tot een beperkt publiek, dus optredens in september en november zijn niet besproken. Toch lijkt het erop dat Dylan in juni naar Nederland komt, voor misschien wel een optreden in Ziggo Dome. Mits de maatregelen rondom dat vermaledijde virus geen roet in het eten gooit.
In juni. In de Ziggo Dome. Ik heb het alvast in mijn agenda genoteerd. Om alvast te sparen voor het toegangskaartje.

zaterdag 10 oktober 2020

80

Vrijdag zou het de 80e verjaardag zijn geweest van John Lennon, een van de twee frontmannen van The Beatles. Zover is het niet gekomen: Mark David Chapman schoot 8 december 1980 de liedjeszanger dood, nadat die hem eerder die dag de elpee Double Fantasy had laten signeren.
Het was vrijdag een goede dag om Tempest te draaien. Roll On, John. Om toch even stil te staan bij deze niet-verjaardag.

donderdag 8 oktober 2020

Louise Glück

De Nobelprijs voor de Literatuur is dit jaar toegekend aan Louise Glück. Het Nobelcomité roemt haar "onmiskenbare poëtische stem, die met sobere schoonheid het individuele bestaan universeel maakt".
Volgens de woordvoerder van het Nobelcomité was de Amerikaanse blij verrast toen ze vanochtend vroeg werd gebeld met de bekendmaking. Het comité noemt de 77-jarige Glück een van de meest prominente dichters in de hedendaagse Amerikaanse literatuur. "Haar stem is onmiskenbaar, openhartig en vastberaden. Het laat zien dat deze dichteres begrepen wil worden," aldus voorzitter Anders Olsson van de Nobelprijscommissie, die ook haar bijtende humor roemde.
De Amerikaanse, die ook doceert aan de Yale-universiteit, maakte haar debuut in 1968 met Firstborn. Haar poëzie wordt gekenmerkt door een streven naar duidelijkheid, aldus het comité. Terugkerende thema's zijn het gezinsleven en de relatie tussen ouders en broers en zussen.
De dichtbundel Averno (2006) wordt door het Nobelcomité bestempeld als meesterlijk. In de gedichten komt de Griekse mythe terug van de godin Persephone en haar man Hades, de god van de onderwereld. "Een beeldende interpretatie", oordeelt het comité.
Glück won in de VS al meerdere prijzen, waaronder de Pulitzerprijs voor haar bundel The Wild Iris.

Zestiende keer voor een vrouw
De winnares krijgt 10 miljoen Zweedse kronen, ongeveer 960.000 euro. Sinds de instelling in 1901 is het de zestiende keer dat de literatuurprijs wordt uitgereikt aan een vrouw. De prijs is nog nooit door een Nederlandstalige auteur gewonnen.
De bekendmaking van de winnaar en controverse over de keuze gaan bij de literatuurprijs hand in hand. Vrijwel altijd is er kritiek op de aangewezen winnaar. Die zou te vaak een man zijn uit een westers land. Ook zijn er veel grote schrijvers die de prijs nooit in ontvangst hebben mogen nemen. In Nederland prijkt Cees Nooteboom al jaren op de lijst met favorieten, net als voorheen Harry Mulisch.

Bron: NOS

woensdag 7 oktober 2020

Best of The Bootleg Series

Komend weekend verschijnt The Best of The Bootleg Series. Liefst 28 nummers, die digitaal zijn samengebracht tot een virtueel schijfje. Verkrijgbaar via Spotify, Amazon and Qobuz. Het zijn 28 hoogtepunten van vrijwel alle afleveringen van The Bootleg Series, dat inmiddels vijftien delen telt.
Geen nieuw materiaal dus. Ook geen nieuw hoesje of liner notes. Geen reden dus, om voor de digitale poorten van de muziekhandelaren te liggen. Het is meer een zoethoudertje, zo maak ik op uit de tekst van The Second Disc. We moeten nog even geduld hebben tot de eventuele release van volume 16 uit deze neven-discografie van Dylan.
The Bootleg Series herbergt misschien wel het mooiste materiaal van Dylan. Werk dat jarenlang in de kluizen van Columbia Records lag te verstoffen. Omdat het om live-materiaal gaat (deel 4, 5 en 6). Of om demo's, die Dylan in het begin van zijn carrière aan de lopende band maakte (9), of demo's van songs die nog niet klaar waren (Blind Willie McTell) of nummers die niet pasten in de sfeer van het album waarvoor het werd opgenomen (Red River Shore).
Hoeveel ligt nog in de kluizen, waar we geen weet van hebben? Hoeveel materiaal van de maestro ligt nog te wachten, om uitgegeven te worden? Je hoopt natuurlijk niet dat je held het tijdelijke voor het eeuwige verruilt - nu nog niet. Maar aan de andere kant, mocht hij 'uut de tied raken', dan gaat die enorme voorraad aan materaal open.
Wie weet welke literair-muzikale nalatenschap dán tevoorschijn komt.

dinsdag 6 oktober 2020

The Vice-President’s gone mad!

President Trump liet zich afgelopen zondag rondrijden door zijn chauffeur. Het was de eerste keer dat hij weer in het openbaar te zien was, nadat hij vrijdag in het militaire ziekenhuis was opgenomen vanwege een coronabesmetting.
Net als Boris Johnson, premier van het Verenigd Koninkrijk, heeft ook het Amerikaanse staatshoofd het coronavirus onder de leden. Even the president of the United States sometimes must have to stand naked
De president is gek geworden. Of was hij dat al?
Enfin.
Ik moest denken aan Clothes Line Saga, het liedje dat Dylan opnam in de kelder van Big Pink, waar The Band was gelegerd. In dat lied gaat het weliswaar over de vice-president, maar toch. De stap van de vervanger naar de échte regeringsleider is soms niet heel groot.

zondag 4 oktober 2020

Dierendag 2020

Het is Dierendag. Een goede gelegenheid om de elpee Slow Train Coming uit de kast te pakken. Dylan met reggae. Man gave names to all the animals, een goed lied voor de zondag. En om me te verheugen op dat open einde, het afsluitende couplet waarin niet vier maar drié regels worden gezongen. Het couplet wordt niet afgemaakt. Dat hoeft ook niet, want de goede verstaander heeft werkelijk aan een half woord genoeg.
Oh ja, nog even dit. Dylan ging er van uit dat Adam in het Engels de namen aan de dieren gaf.

vrijdag 2 oktober 2020

To stand naked

President Trump en zijn vrouw Melania hebben corona. Dat heeft de Amerikaanse president bekendgemaakt op Twitter.
Het is wat Dylan ruim een halve eeuw geleden al zong:

While preachers preach of evil fates
Teachers teach that knowledge waits
Can lead to hundred-dollar plates
Goodness hides behind its gates
But even the president of the United States
Sometimes must have to stand naked