maandag 31 augustus 2015

Eilandje Wight


Aan de Engelse kust is het eiland Wight te vinden. Sinds jaar en dag wordt in dit graafschap het festival Isle Of Wight gehouden, ook wel 'het Engelse Woodstock' genoemd. De tweede aflevering van dit festival, in 1969, was een opsteker voor de organisatie. Het was de Engelsen namelijk gelukt om Bob Dylan te contracteren.
En dat was in die tijd minstens net zo lastig als tegenwoordig. Dylan had zich namelijk halverwege de jaren zestig uit het openbare leven teruggetrokken – na een wat mysterieus motorongeluk. Concerten gaf de legendarische bard niet meer. Behalve dus dit bijzondere optreden.
Vandaag precies 46 jaar geleden. Reden om The Bootleg Series 10 uit de kast te trekken. De aflevering uit Dylan's neven-discografie heeft in de uitgebreide versie een cd met het hele Wight-concert. Even mijn hoofd leegmaken en doen alsof ik zelf bij dit optreden aanwezig was.

zondag 30 augustus 2015

Highway 61 Revisited


Vandaag viert het album Highway 61 Revisited zijn (of haar?) vijftigste verjaardag. Dylan liet met dit album geen spaan van de twijfel heel: hij was definitief overgestapt naar de elektrische muziek. Hadden “wij gewone stervelingen” dat niet zien aankomen?
Het ging in 1965 wel heel snel op Dylan-gebied. In het voorjaar verscheen Bringing It All Back Home, een album waarop zowel een akoestische als een (licht-)versterkte Dylan te horen was. De titel Bringing It All Back Home is een verwijzing naar het werk van The Beatles, die de Amerikanen hun eigen erfenis in de rockmuziek laten herontdekken.
In de zomer van datzelfde jaar neemt Dylan zijn magnum opus op, Like A Rolling Stone. Een lied dat zo vol elektriciteit zit, dat alle akoestische muziek omver wordt geblazen. En er is geen muzikant uit de begeleidingsband van Dylan die vreemd opkijkt van zijn muzikale koerswijziging.
Dat de folk omver wordt geblazen, wordt duidelijk wanneer Dylan optreedt op het Newport Folk Festival. Keiharde rockmuziek, en daar zijn de folkies niet van gediend. Gedoe, ellende – de koerswijziging wordt in Newport niet gewaardeerd.
En dan is daar dus Highway 61 Revisited. Waar de plaat over gaat? Het titelnummer lijkt misschien te gaan over het offer dat vader Abe Zimmerman doet door zoon Bob naar de universiteit te sturen – de universiteit aan Highway 61. Ballad Of A Thin Man is een nummer waarin de journalistiek ervan langs krijgt. En Desolation Row heeft apocalyptische trekken, maar is Desolation Row een kuuroord of een buitenste duisternis?
Maar dat is slechts een kwestie van interpreteren. You’re right from your side, I’m right from mine – We’re both just one too many mornings an’ a thousand miles behind.
Vijftig jaar H61R. Een goede plaat om deze zondag maar eens te draaien. En nog maar eens. En dan nog maar een keer. Net zolang tot ik het idee heb dat ik die snelweg zelf opnieuw bezoek. Alsof ik zelf Letteren heb gestudeerd aan de universiteit aan deze snelweg.

zaterdag 29 augustus 2015

Shooting Star / Vallende ster

Zag een vallende ster vannacht
en ik dacht aan jou
Je probeerde in te breken in een andere wereld
een wereld die ik niet kende
Ik vroeg me altijd af of je het ooit gehaald hebt
Zag een vallende ster vannacht
en ik dacht aan jou

Zag een vallende ster vannacht
en ik dacht aan mezelf
Of ik nog steeds dezelfde was
Of ik ooit zou worden wie jij wilde wie ik moest zijn
Miste ik het merkteken of overschreed ik de lijn
die alleen jij zou kunnen zien?
Zag een vallende ster vannacht
en ik dacht aan mezelf

Luister naar de locomotief, luister naar de toeters en bellen
als de laatste brandende wagon uit de hel voorbij trekt
Alle goede mensen bidden
Het is de laatste verzoeking, de dag des oordeels
De laatste keer dat je mogelijk de Bergrede kunt horen
De laatste radio staan aan

Zag een vallende ster vannacht
wegsluipen
Morgen is er weer een dag
Gok dat het te laat is om de dingen tegen jou te zeggen
die je van me nodig had om te horen
Zag vannacht een vallende ster
er tussenuit knijpen

---

Shooting Star verscheen in 1989 op het album Oh Mercy!, een term die slaat op genade, barmhartigheid, verzoening tussen God en de mensen. De live-versie op MTV Unplugged is die van een ongekende schoonheid, vooral door het instrumentarium. Drummer Winston Watson laat de prachtigste details horen en Brandon o'Brian bespeelt meesterlijk het Hammond-orgel.
De Tilburges troubadour en Dylan-vertolker Jacques Mees bracht vijf jaar geleden een album uit met alleen maar Dylan-songs. Dit album heet Shooting Star, en het nummer zelf staat ook op de plaat. Een mooie vertolking.

donderdag 27 augustus 2015

Aantekeningen #22: kladblokje, muurschildering, liedtekst

Een paar dagen na zijn uitverkiezing tot grootste songwriter aller tijden, wordt een handgeschreven liedtekst van Dylan te koop aangeboden. Een getypt stuk van het nummer A Hard Rain's A-Gonna Fall (1962) met allerlei krabbels, doorhalingen en wijzigingen wordt in september geveild door veilinghuis Sotheby's in Londen. Het veilinghuis verwacht zo'n 275.000 euro voor het velletje (200.000 pond). Waarvan akte.
De tekst van The Times They Are a-Changing komt te staan in een portret van Dylan. Op de zijgevel van een gebouw in Minneapolis komt een gigantische muurschildering te staan, met daarin de tekst van The Times in verwerkt. Het ontwerp van Dylans portret is van de hand van de Braziliaanse kunstenaar Eduardo Kobra, meldt het Vlaamse 'De Redactie'.
“Een team van vijf artiesten zal gedurende twee weken bezig zijn aan de muurschildering. Over het ontwerp wil Kobra nog niet veel kwijt, enkel dat het een drieluik wordt van Dylan in zwart-wit. In het schilderij zal ook een deel van de tekst van "The times they are a-changin'" verwerkt worden.”
Verder ben ik bezig met een privé-project om een aantal teksten van Dylan te vertalen in het Nederlands. Niet per se een zingbare vertaling, maar wel een nauwkeurige overzetting naar de Nederlandse taal. Shooting Star is het eerste sub-projectje. Te zijner tijd zal ik de vertalingen op mijn blog zetten.

woensdag 26 augustus 2015

Lo and behold


De laatste dagen luister ik regelmatig naar het album Lo And Behold. Dit is een cd met Dylan-muziek, uitgevoerd door het kwartet Coulson-Dean-McGuinnes-Flint. Tom McGuinnes was in het verleden (bas)gitarist bij Manfred Mann, die een grote hit scoorde met Dylan's Quinn The Eskimo (The Mighty Quinn).
Een leuke cd, die Lo And Behold. Omdat op deze plaat geen geijkte covers staan – ook geen aftreksel van The Mighty Quinn. Wel mooie versies van Let Me Die In My Footsteps, Lay Down Your Weary Tune, The Death Of Emmett Till en Eternal Circle. Of het bijzondere Sign On The Cross.
De overige nummers zijn leuk, grappig, opgewekt. Zoals het titelnummer. Open The Door Homer, Odds And Ends, Get Your Rocks Off idem dito. Mooi om te zien hoe deze vier mannen met deze nummers zijn omgegaan – vrijwel alle nummers zijn outtakes van Dylan, die ze weigerde omdat het demo's waren. Demo's uit voornamelijk de Basement Tapes-periode.
Coulson-Dean-McGuinnes-Flint zijn keurig omgegaan met deze afgekeurde Dylan-songs!

zaterdag 22 augustus 2015

De Nederlandse Bob Dylan

Er moet me iets van het hart. Sinds Armand weer in de Nederlandse media wordt opgehemeld als een 'rasartiest', wordt hij steevast de Nederlandse Bob Dylan genoemd. En dat wringt, dat doet me overal jeuken. Niet dat ik het Herman George van Loenhout niet goed, al die media-aandacht en zijn baan als 'protestzanger'.
Maar wel dat hij de Nederlandse Dylan zou zijn. Want wat maakt iemand tot een nieuwe of een “buitenlandse” Dylan? Zijn er overeenkomsten te over tussen mijn grote held en de Eindhovenaar met zijn roodgeverfde haar? Is “Dylan” een soort Virgin, een paraplu-merk waar verschillende onderdelen onder hangen?
Armand is een protestzanger, vooral bekend van zijn hit Ben Ik Te Min? De laatste tijd staat hij weer in de belangstelling, vanwege het album dat hij met de Rotterdamse The Kik heeft opgenomen. En nog steeds is Armand actief als zanger. Maar de overeenkomsten tussen hem en Dylan zijn nihil.
Maar Dylan geen protestzanger? Nee, niet van beroep althans. Dat hij aan het begin van zijn carrière nogal kritische geluiden maakte tegen de heersende cultuur van zijn tijd en land, maakt van Dylan niet per definitie een protestzanger. Kijk maar eens naar wat hij de afgelopen halve eeuw heeft gemaakt: protestliedjes, liefdesliedjes, pure rock-albums, gospel-platen, zelfs een crooner-plaat. Dylan is niet voor één gat te vangen.
De naam 'Bob Dylan' kreeg hij niet mee bij zijn geboorte. Zijn ouders gaven hem de Joodse naam Shabtai Zisl ben Avraham mee, in de burgerlijke stand werd hij ingeschreven als Robert Allen Zimmerman. Die Joodse naam heeft hij nog steeds, maar 'Zimmy' werd begin jaren zestig officieel gewijzigd in 'Robert Dylan'.
Bob Dylan verft zijn haar niet in een willekeurige kleur.
Dylan stoelt zijn carrière niet op één hit uit zijn beginperiode.
Dylan doet niet aan hokjesdenken en zelfs in dat hokje (van het niet hokjesdenken) wil hij niet zitten.
Enfin. Armand. Géén Nederlandse Bob Dylan. Ik heb aan één Bob Dylan ruim voldoende.

donderdag 20 augustus 2015

“Dorstige schoenen”


In april 2013 verscheen de singel Wigwam / Thirsty Boots van Bob Dylan. Deze 7” singel verscheen in het kader van Record Store Day en als voorbode van The Bootleg Series 10: Another Self Portrait. Het gaat bij deze singel natuurlijk niet om de a-kant, een demo van Wigwam – een instrumentaal nummer, dat overigens in Nederland bij de originele release wel de hoogste Dylan-hitnotering betekende (twee weken op #3).
Nee, het gaat om het b-kantje Thirsty Boots. Wel weer typisch Dylan: hij laat in eerste instantie dit nummer achterwege, waarna het jarenlang in de kluizen van Columbia Records komt te liggen; wordt het nummer vier decennia later alsnog uitgegeven op singel, is het ook 'slechts' als b-kantje. Enfin. Het is uitgegeven, en daar gaat het om in Dylan-land.
Thirsty Boots is een lied van Eric Andersen, op de hoes foutief vermeld als Eric Anderson. Een triviaatje. Maar wat een lied! En wat een tekst! Het doet me enigszins denken aan Lay Down Your Weary Tune, luisterend naar dat refrein:

And take off
your thirsty boots and stay
for a while
Your feet are hot and weary
from a dusty mile

En al doorgaand met associëren, het lijkt zelfs iets te echoën van de woorden van Jezus: “Kom tot Mij, allen, die vermoeid en belast zijn, en Ik zal u rust geven; neem mijn juk op je en leer van Mij, want Ik ben zachtmoedig en nederig van hart, en je zult rust vinden voor je ziel; want mijn juk is zacht en mijn last is licht.” (Mat. 11:28-30)

Maar dat is uiteraard iets wat ik er zelf in leg. Desalniettemin geeft dit lied me deze dagen – en mag ik dat zeggen? - iets van troost. Waarvoor dank, Eric Andersen en Dylan.

zondag 16 augustus 2015

Aantekeningen #21: tournee

Over anderhalve maand begint Bob Dylan aan het volgende hoofdstuk in zijn Never Ending Tour. De Europese Najaarstournee 2015, voor de administratie. Tijdens deze tourleg doet de beste songwriter aller tijden ook Nederland aan met vier optredens, het grootste aantal Hollandse avonden in één tour-aflevering. Eén avond in het Muziekgebouw in Eindhoven, drie avonden in het Amsterdamse Carré.
Gisteren bij platenboer Wobbe geweest en de elpee Rattle And Hum van U2 meegenomen. Niet omdat ik een groot fan ben van de Ierse band, maar wel om de bijdrage van Dylan op dit album. Rattle And Hum is een album dat hangt tussen een studio-plaat en een live-verslag. Een aantal nummers is in de studio opgenomen, de rest is live ten gehore gebracht tijdens een tournee ter promotie van The Joshua Tree.
Dylan's bijdrage, ter zake. U2 speelt op Rattle And Hum het nummer All Along The Watchtower, met de toegevoegde zin: Three Chords And The Truth. Maar ook de gezamenlijk geschreven song Love Rescue Me door Bono en Dylan, met laatstgenoemde in de backing vocals. En als laatste: Dylan bespeelt het Hammond orgel in het nummer Hawkmoon 269. Waarvan akte.
Bij Bol.com is de dichtbundel Als Een Zwerfkei, onder redactie van Kees 'T Hart en John Schoorl, al te bestellen. In dit boekwerk laten verschillende dichters hun licht schijnen over de Amerikaanse zanger. Dichters als Erik Bindervoet, Wim Brands, Bart Chabot, F. Starik, Jan Rot en Rick de Leeuw. Ik ben benieuwd naar het resultaat – nog even wachten tot 8 september. Dan is er nog tijd zat om Als Een Zwerfkei te lezen, voordat Dylan in Nederland optreedt.

vrijdag 14 augustus 2015

Beste songwriter aller tijden

Bob Dylan is door het toonaangevende muziektijdschrift Rolling Stone uitgeroepen tot beste songwriter aller tijden. Eerder al werd Dylans Like A Rolling Stone door het tijdschrift betiteld als de beste song ooit. Dylan heeft de lat hoog gelegd en heeft een grote invloed op zijn collega's.
Natuurlijk, voor mij als fervent Dylan-watcher geen grote verrassing. De zanger wordt al jaren genoemd als mogelijk winnaar van de Nobelprijs voor de Literatuur. Hij heeft de prestigieuze Pulitzer Prize al op zijn naam staan. En kreeg verschillende eredoctoraten toebedeeld.
Toch werd Dylan, genoemd als de grootste taalvirtuoos in het Engelse taalgebied sinds Shakespeare, 'verweten' dat hij een beperkt woordenschat heeft. Rappers Eminem en Jay-Z zouden meer woorden gebruiken dan Dylan, volgens een wetenschappelijk onderzoek.
Tjah, dat zou kunnen, ik weet het niet. Maar blijkbaar zegt het aantal woorden niets over je schrijfkunsten en je invloed op collega's.

woensdag 12 augustus 2015

Man of steel and constant sorrow


Om meer dan één reden heb ik de afgelopen dagen de bootleg Man Of Steel And Constant Sorrow gedraaid. Het is de opname van Dylan's concert van 30 oktober 2013 in de Heineken Music Hall; het enige Dylan-concert waar ik zonder familie heen ben geweest, maar ook het enige Dylan-concert waar ik met Jan ben geweest.
Wat een concert was dat! Dylan speelde prima piano, de band was meer dan goed op elkaar ingespeeld (mede dankzij de vaste speellijst?). De performance was van grote klasse en typisch Dylanesk: de man zelf goed weggezet in de schaduw. Het draait bij de Amerikaan steeds minder om hem en steeds meer om zijn boodschap.
Schitterende versies van She Belongs To Me, What Good Am I?, Forgetful Heart (die 'cello', kippenvel!) en All Along The Watchtower. Om maar eens wat te noemen van de 19 gespeelde nummers. Of nee, er was misschien wel één nummer dat er bovenuit sprong. Op z'n minst tekstueel.
Pay In Blood, die geweldige tekst.

The more I take, the more I give
The more I die, the more I live (…)
I pay in blood, but not my own

Juist deze tekst dook de laatste dagen steeds vaker in mijn hoofd op, samen met het luisteren naar Man Of Steel And Constant Sorrow. Zou Dylan in Pay In Blood misschien verwijzen naar een andere tekst van zijn hand, Saved?

I’ve been saved
By the blood of the lamb
Saved
By the blood of the lamb
Saved
Saved
And I’m so glad
Yes, I’m so glad
I’m so glad
So glad
I want to thank You, Lord
I just want to thank You, Lord
Thank You, Lord

Dit was waar Jan door en van leefde. Schitterend.

zondag 9 augustus 2015

Shooting Star

Is het je wel eens opgevallen wat een schitterende uitvoering van Shooting Star staat op MTV Unplugged? Man, man, wat is die versie een genot om naar te luisteren. Dat orgeltje van Brendan O'Brien. De pedal guitar van Bucky Baxter. Maar vooral ook het subtiele drumwerk van Winston Watson. Let op zijn details. Je hoort de vallende ster wegglippen.

Seen a shooting star tonight
And I thought of you
You were trying to break into another world
A world I never knew
I always kind of wondered
If you ever made it through
Seen a shooting star tonight
And I thought of you

Seen a shooting star tonight
And I thought of me
If I was still the same
If I ever became what you wanted me to be
Did I miss the mark or overstep the line
That only you could see?
Seen a shooting star tonight
And I thought of me

Listen to the engine, listen to the bell
As the last fire truck from hell
Goes rolling by
All good people are praying
It’s the last temptation, the last account
The last time you might hear the sermon on the mount
The last radio is playing

Seen a shooting star tonight
Slip away
Tomorrow will be
Another day
Guess it’s too late to say the things to you
That you needed to hear me say
Seen a shooting star tonight
Slip away

Copyright © 1989 by Special Rider Music



vrijdag 7 augustus 2015

Conclusies


Een tijdlang ben ik al fietsend op en neer gegaan naar Hemrik. Om op plaats van bestemming te komen, moest ik bij het station van Camminghaburen onder het spoor door. En elke ochtend zag ik weer het graffiti, waarmee de stationstunnel was 'versierd'. De inhoud sprak me nooit aan, maar ik moest wel elke keer denken aan het liedje Love Minus Zero/No Limit van Bob Dylan. In dat lied komt het volgende citaat voor:

In the dime stores en bus stations
People talk over situations
Read books repeat quotations
Draw conclusions on the wall

Waarvan akte.

woensdag 5 augustus 2015

Tekstje


Omdat ik nog wel van hebbedingetjes en prullaria houd, nam ik onlangs een elpee mee bij Wobbe vandaan. Het ging om het debuut-album van Bob Dylan – zonder hoes, de elpee zelf was geperst in een was dat ter linkerzijde wit was en ter rechterzijde rood. Een leuk en grappig iets, vond ik zelf. Zoals bij alle nieuwe muziekaankopen, ging ook deze plaat op de platenspeler. Bekende muziek, uiteraard.
Tot ik bij In My Time Of Dying aankwam. Plots hoorde ik een couplet dat ik kende in een ander verband. Well, meet me Jesus, meet me, meet me in the middle of the air / If these wings should fail to me. Waar kénde ik deze woorden van?
Ineens wist ik het. Johnny Cash, Ain't No Grave. Teksten lenen, dat gebeurt in de muziek regelmatig. Dat zo'n zin via via ergens terecht komt, daar zou je een hele studie over kunnen maken. Het is in ieder geval niet iets om je over op te winden.

maandag 3 augustus 2015

When He Returns

Anderhalve week geleden plaatste ik een verhaal over de terugkeer van Dylan naar Nederland. Helemaal toevallig was de titel niet. Wanneer Hij Terugkomt is een vertaling van When He Returns. Dit lied staat op Slow Train Coming, de eerste gospel-plaat van Dylan. Ik plaatste het verhaal op de dag dat ik zelf vertrok, voor een week.
Diezelfde zaterdag ben ik naar Paasloo gegaan, een week lang E&R draaien. Evangeliseren. En recreëren. Dat evangeliseren heeft alles te maken met de terugkomst van Hem – met een hoofdletter.
Heeft evangeliseren nog met Dylan zelf te maken? Zijn preken tijdens zijn gospel-periode is wel voorbij. Desalniettemin gebruik ik sommige teksten van hem als middel om te vertellen over God. Ik ben er namelijk heilig van overtuigd dat in Dylan-teksten (niet allemaal, maar wel een aantal) een fors gedeelte evangelie in zit. Wie oren heeft, die hore.
Ik kan het fout hebben, natuurlijk. Maar niet nu. Niet na een week E&R.

zaterdag 1 augustus 2015

Van Gogh

Tijdens de tweede serie concerten van The Rolling Thunder Revue, de 1976-editie, speelde Dylan regelmatig het liedje Vincent Van Gogh. De zang deelde hij met Bob Neuwirth. Een aardig liedje, geschreven door Robert Friemark. Het nummer luister ik wel eens, het is op internet vrij makkelijk te vinden.
Voor het plezier plaats ik hier de tekst van Vincent Van Gogh.

I'd like to tell you a story
of a man that you might know.
His parents all called him Vincent,
his last name was Van Gogh.

He started drinking and painting
and living a life of sin.
He fell in with evil companions,
a man named Paul Gaugin.

They went to the city of Auvers,
pursuing their carnal delights.
They painted all during the afternoon
and they played music all night.

Now the people of that small city
thought he was a little bit queer,
to prove his love for mankind,
he chopped off his outside ear.

So they put him in an institution
but they could not keep him there.
He picked up his paints and his easel
and he went out to take some air.

He picked up his paints and his easel
and he went out to paint some crows.
They found him face down in a cornfield,
shot right between two rows.

Now where did Vincent van Gogh?