Apartheid

Het zal niemand zijn ontgaan dat Nelson Mandela vorige week is overleden. De man die 27 jaar gevangen zat op Robbeneiland. En vrijwel ongebroken de gevangenis uitliep en blank met zwart verzoende – en vice versa. De held van de strijd tegen apartheid en voor gelijke rechten van zwarte en blanke mensen.

Muzikanten claimen doorgaans ook hun aandeel in de strijd tegen apartheid in Zuid-Afrika. Queen trad op voor duizenden blanke en zwarte inwoners van het land, toen beide bevolkingsgroepen nog gescheiden waren – waarmee Queen de ‘bevrijding van de zwarte mensen’ in gang zette. Dezelfde claim komt van bijvoorbeeld Paul Simon, die met de opnames van Graceland ook het apartheidssysteem vernietigde.

En dan heb je nog de single Sun City, van de gelegenheidsformatie Artists United Against Apartheid, opgezet door gitarist Steven Van Zandt. Met natuurlijk de E-Street-gitarist in de gelederen. Maar ook onder meer Jackson Browne, Miles Davis, Bob Geldof (die van Live Aid), Bruce Springsteen, Lou Reed en Ringo Starr. Om een paar namen te noemen.

Wie ook meedeed aan deze single, was Bob Dylan. Weliswaar was Dylans vocale bijdrage aan Sun City minder dan bij We Are The World, maar toch – hij verbond zijn naam toch maar weer aan een protest tegen onrecht.

Wat zou de single hebben uitgemaakt? Zou het systeem van de apartheid inderdaad sneller zijn ontmanteld door dit muzikale statement? Heeft Van Zandt het systeem hebben weggezet door de single? Of past Artists United Against Apartheid in een periode, waarin muzikaal protest in opmars was, en politieke systemen veranderden – waarbij het een het ander versnelde? Zou het muzikaal protest anders hebben geklonken als de apartheid sneller was verdwenen? Verdween de apartheid sneller door ‘Sun City’?

Vragen waar geen antwoord op is te geven. De geschiedenis gaat zoals het loopt, een alternatieve geschiedenis is er niet.