Jaarwisseling 2020/’21

Het is zover, we staan op de drempel van het nieuwe jaar. Maar dat duurt nog een paar uur. Dat geeft de mogelijkheid om eerst nog over de schouder terug te kijken. Wat was 2020 voor een jaar? Wat hebben we van Bob Dylan gemerkt in de afgelopen twaalf maanden? 

Het korte antwoord is: ‘weinig’. 

Maar dat is wel heel kort door de bocht. Inderdaad hoorden we weinig van de bard. Dat komt door dat akelige virus, waar ‘het westen’ onder zucht. Met sponsor Zepp gooide Dylan het op een akkoordje voor een tournee in Japan: veertien shows verdeeld over de zalen in Tokio en Osaka. Maar helaas. 

In juni en juli stonden vijfentwintig shows gepland in de Verenigde Staten. Maar ook hier gooide corona roet in het eten. 

Daar doe je niets aan. 

Gelukkig had Dylan in januari van dit jaar nog wel een opname-periode gehad in de Sound City Studios in Los Angeles. Het resultaat is Rough and Rowdy Ways, het eerste album in acht jaar tijd met eigen materiaal. Het is onduidelijk of Dylan het album zelf heeft geproduceerd. Het pseudoniem Jack Frost ontbreekt op de hoes; sowieso wordt geen producer genoemd op het album. Ik heb het gerucht gehoord dat Fiona Apple, die piano speelt op Murder Most Foul, de productie op zich zou hebben genomen. 

Murder Most Foul, bijna 17 minuten lang, een lied over de moord op president John F. Kennedy. En Dylans eerste nummer 1-notering in de Verenigde Staten. Het is een nummer dat dit jaar niet de live-première beleefde. Net als al die andere nummers van Rough And Rowdy Ways. 

Dat is het zo ongeveer. Geen andere geruchten. Geen aankondigingen over Chronicles Vol. 2. Wel de mededeling dat Dylan met George Clooney het boek Calico Joe van John Grisham gaat verfilmen. Dat is zo ongeveer ook het enige dat we over de boekverfilming weten.

Een gek jaar hebben we gehad. Dat hadden we in januari niet gedacht. Voor vandaag is het genoeg. Ik zet John Wesley Harding op, een mooie plaat om het jaar af te sluiten.

In Europa

In deze week tussen Kerst en Oud & Nieuw ben ik begonnen met het boek In Europa van Geert Mak. In 1999 trok de schrijver door Europa, waarbij hij ook een overzicht geeft van hoe het continent er voor ligt. Zo vlak voor de millenium-wisseling. 

In de beschrijving over de Eerste Wereldoorlog staat een citaat van de toenmalige Britse minister van Marine, Winston Churchill. Het gaat me niet zozeer om de inhoud, hoewel dat ook wel interessant is. Maar het is vooral de stijl van het citaat. Dat doet me denken aan Tarantula, het literaire debuut van Bob Dylan.

Natuurlijk leg ik die link zelf, dat verband tussen Churchill en Tarantula bestaat niet. Niet direct. Misschien ook niet indirect. Ik leg dat dwarsverband bij deze nu wel. Dat mag, met 2021 in het vooruitzicht.

Tussen Kerst en Oudjaar

De Kerstdagen zitten er op, de kerstboom is het huis uit gezet - of misschien nog niet helemaal, omdat de traditie voorschrijft dat de kerstboom pas met Driekoningen, 6 januari, het pand uit mag. We maken ons op voor Oudjaar; de eerste jaaroverzichten zijn al gedeeld met het publiek.

Op straat is het stil. Stiller dan anders in die laatste week van het kalenderjaar. De premier heeft opgeroepen om zoveel mogelijk thuis te blijven. Alleen als het strikt noodzakelijk is, mag je de deur uit. Aan het begin van de strenge lockdown werden de regels nog niet zo nageleefd, maar inmiddels is het de norm: stilte.

Dat is ook wel prettig. Door een akelig virus worden we gedwongen tot een nationale contemplatie. Daar is niets mis mee, de rat race moeten we maar eens laten voor wat het is.

De laatste jaren draai ik rondom de jaarwisseling de elpee John Wesley Harding. Zonder dat daar een directe aanleiding voor is. Dacht ik. Die aanleiding is er natuurlijk wel. Want dit album werd op de markt gebracht tijdens de officieuze Derde Kerstdag van 1967. Inmiddels dus 53 jaar geleden.

Toen John Wesley Harding, het album, Abraham zag, maakte ik een stukje over deze plaat. Over de eerste plaat na zijn merkwaardige motorongeluk. Over een inhoudelijke koerswijziging, met al die oudtestamentische verwijzingen. Dat soort dingen.

Als je de titel van het album afkort, zou je zomaar tot JWH(W) kunnen komen, de Godsnaam waarmee Ik-ben zich aan Mozes bekend maakte, in de brandende struik op de berg Horeb. Dat kun je er in zien, mogelijk is dié verwijzing niet gelegd door de artiest.

You never know.

Maakt ook niet uit. Het is wel een mooie aanleiding om deze dagen van stilte en rust te vermengen met John Wesley Harding.

Eindejaarsspecial

Op NPO Radio 1 was zondagavond de laatste uitzending te horen van Radio Doc, hét documentaireprogramma van Radio 1. Eén van de laatse documentaires ging over lopendebandwerk. De verslaggeefster vertelde dat zij als negen- of tienjarige al de film Modern Times van Charlie Chaplin zag.

De film zou een aanklacht kunnen zijn tegen de toenemende industrialisatie; de werknemers worden uitgebeeld als afgestompte wezens. Dat zou goed kunnen.

De film is ook de naamgever van een album van Bob Dylan, waar onder meer Thunder on the Mountain, Workingman's Blues #2 en "Ain't Talkin op zijn te horen.

Maar die link werd niet benoemd bij het vertrek van Radio Doc.

Top2000

De Top2000 is een jaarlijks terugkerend ritueel. Het jaar afsluiten met 'de tweeduizend beste nummers ooit'. Dat dit een subjectieve lijst is, bewijst het jaarlijkse herhalen. Sommige nummers donderen de lijst uit, andere songs staan opeens op de eerste plek. Et cetera.

In deze lijst gaat het natuurlijk niet om de nummers die je zelf al kent. Die hoef je niet te luisteren, want je hebt deze nummers zelfs al opgegeven bij NPO Radio 2. Nee, de aardigheid van de Top2000 zijn de nummers die je niét kent. Die je zomaar tegen komt bij het luisteren tijdens het oliebollen bakken.

Eerste Kerstdag, uur zoveel, hoorde ik bijvoorbeeld An American Trilogy in de uitvoering van Elvis Presley. Een liveversie door Elvis werd in april 1972 als single uitgebracht.

An American Trilogy bestaat uit drie nummers uit de negentiende eeuw. Dixie is een nummer uit een blackface minstrel show, dat een volkslied werd voor de Geconfedereerde Staten van Amerika. Battle Hymn of the Republic is een hymne van de Union Army tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog. All My Trials is een nummer afkomstig van de Bahama's, gerelateerd aan Afro-Amerikaanse negrospirituals, dat vaak door folkmuzikanten wordt gespeeld.

Dixie komt ook in de film Masked And Anonymous voor. Dylan maakt van dat lied een folkie uitvoering. Wellicht ook een poging om AMerika weer tot een geheel te maken.

Eerste Kerstdag 2020

Eerste Kerstdag. Uit de boxen klinkt Christmas In The Heart, als muzikale omlijsting voor de toespraak van de koning. En de Urbi et orbi van de paus. Het zijn de dagen om gas terug te nemen. Mits je niet in de zorg werkt, natuurlijk. Deze mensen werken altijd. Want zorg neemt geen pauze. Zeker niet in corona-tijd.

In de Amerikaanse stad Nashville is een zware explosie geweest in het centrum. Er is een 'recreational vehicle', mogelijk een camper, midden op straat de lucht in gevlogen. Drie mensen zijn gewond geraakt en naar het ziekenhuis gebracht.

Het is de stad waar Dylan onder meer Blonde On Blonde heeft opgenomen. En natuurlijk Nashville Skyline. Het is ook de naamgever van het album van Solomon Burke uit 2006 - dezelfde Burke aan wie Dylan zijn liedje Stepchild gaf voor zijn comeback uit 2002.

Het is Eerste Kerstdag 2020.

Noorderlicht

In een bekend programma op SBS 6, een vervolg op een aflevering van Ik Vertrek, ging de betreffende familie onder meer op zoek naar het noorderlicht in Zweden. Met hun gastheer werd Engels gesproken; het noorderlicht is dan the northern light.

Die Engelse term is de helft van een albumtitel van The Band: Northern Lights – Southern Cross, het vijfde studioalbum van de Canadees-Amerikaanse formatie. Dit album, afkomstig uit 1975, bevat onder meer de songs Acadian Driftwood, Ophelia en It Makes No Difference; er staan geen Dylan-composities op Northern Lights – Southern Cross, omdat alle liedjes van de hand van gitarist Robbie Robertson zijn.

Een jaar na dit album nam The Band afscheid van het publiek, in 1977 verscheen 'postuum' in de klassieke bezetting het afscheidsalbum Islands.

Je hebt er niets aan, maar ik moest hier wel aan denken.

Tarantuella

Henry Schut is presentator van het NOS Radio 1-programma Langs De Lijn. Hij stelde de cd-box De Beste Muziek Uit Langs De Lijn samen, dat afgelopen september op de markt werd gebracht. Eén van de nummers op de cd is Tarantuella, de finishmuziek van Radio Tour de France. De muziek is van wijlen Rein van den Broek, trompettist en componist bij leven.

Tarantuella is een spellingsvariant op Tarantula. Dat is een wolfspin. En het is de naam van het literaire debuut van Bob Dylan. Al tijdens zijn elektrische wereldtournee van 1966 was hij bezig met dit boek. Pas in 1971 werd het uitgebracht; in de tussentijd waren al 'bootlegs' verschenen van Tarantula.

Dit boek heb ik in drievoud in de kast staan. Uiteraard het Engelstalige origineel uit '71. En de Nederlandse vertaling uit 1972. De vertaling en het copyright van de Nederlandse editie is in handen van Unieboek N.V. uit Bussum. Op de eerste pagina staat met de hand '94 Oscar Bremer geschreven. De derde uitvoering is de vertaling van Bindervoet & Henkes, die ook het oeuvre van Dylan naar het Nederlands hebben omgezet.

Het zijn van die dwarsverbanden, waar ik aan denk bij het lezen of horen van een term.

Jos de Putter

Aflevering 15 uit VPRO's BOBcast is een anderhalf durend gesprek met Jos de Putter. Hij maakte onder meer de documentaire How Many Roads, inmiddels al vijftien jaar oud. Zijn opdracht is helder: wijzen op de toch vrij onverklaarbare profetische gaven van Bob Dylan.

Laten we het zo zeggen: een ongewoon scherp gevoel voor de tijdgeest kan Bob niet ontzegd worden. En het is mooi, een goed gesprek. De Putter is een van die weinige gesprekspartners in deze podcast-reeks, die weten waar ze het over hebben. Op punten verslaat hij Chris Kijne en Lars Hulshof, de presentatoren van dienst.

Liefst 98 minuten duurt dit vijftiende gesprek. Je weet natuurlijk niet wat allemaal achterwege is gelaten. Misschien was ook deze aflevering misschien over twee uitzendingen te spreiden. Maakt niet uit, 98 minuten aan een stuk is ook heel wat waard.

Bob Dylan – 1970

Nog niet eens zo lang geleden verscheen 50th Anniversary Collection 1970, een box met drie cd's over het jaar 1970. Het leek een manier om de muziekrechten voor een lange periode veilig te stellen. Dan gaat het er niet om hoeveel exemplaren verschijnen, maar dát het album verschijnt. In dit geval in een oplage van 100 stuks. Et voilá, de rechten zijn weer verzekerd.

Het is het jaar van Self Portrait en van New Morning. Dat laatste album werd al vóór Self Portrait in de grondverf gezet, mede door het verzoek van toneelschrijver en dichter Archibald MacLeish. Die had Dylan gepolst voor materiaal voor het toneelstuk Scratch; de samenwerking liep stuk, en Dylan had materiaal voor een eigen plaat. De dubbelaar Self Portrait, daarover gaat de mare dat Dylan het gebruikte om zich opnieuw van zijn publiek te distantiëren: hij gooide de muziek als spaghetti tegen de muur - wat bleef hangen, werd opgenomen; dat wat niet bleef hangen, overigens ook.

Het is ook het jaar van de gezamenlijke opnames met George Harrison. De ex-Beatle debuteerde dat jaar met het driedelige album All Things Must Pass, met onder meer My Sweet Lord, maar ook de Dylan-song If Not for You.

Opnames van Dylan en Harrison staan op de box, die onlangs is verschenen. In eerste instantie in een zeer beperkte oplage. Maar: By Popular Demand, wordt het album alsnog officieel en in grote getale op de markt gebracht. Hoezee! 26 februari is de grote dag. Nog twee maanden wachten, dus.

GE Smith Audition Tape

Op de website Born To Listen is vandaag de GE Smith Audition Tape geplaatst. In 85 minuten is te horen hoe George Edward Smith zijn kunsten laat horen aan de grootmeester. Die auditie vond 22 november 1987 plaats; tussen June 1988 - October 1990 speelde Smith 218 shows in Dylans Never Ending Band. En hij was de bandleider tijdens The 30th Anniversary Concert Celebration, de hommage aan Dylan in 1992.

Over GE Smith schrijft Dylan in zijn liner notes voor World Gone Wrong (1993): Don't be bewildered by the Never Ending Tour chatter. There was a Never Ending Tour but it ended in 1991 with the departure of guitarist G. E. Smith. That one's long gone but there have been many others since then: "The Money Never Runs Out Tour" (Fall of 1991) "Southern Sympathizer Tour" (Early 1992) "Why Do You Look At Me So Strangely Tour" (European Tour 1992) "The One Sad Cry Of Pity Tour" (Australia & West Coast American Tour 1992) "Outburst Of Consciousness Tour" (1992) "Don't Let Your Deal Go Down Tour" (1993) and others, too many to mention each with their own character & design.

Desalniettemin wordt anno 2020 nog steeds gesproken over de Never Ending Tour, die begin dit jaar bruut werd onderbroken door het corona-virus.

Enfin.

Het is leuk om GE Smith te horen spelen, bijna een kwart eeuw geleden.

Lockdown

Premier Rutte heeft een harde lockdown aangekondigd - deze is vaandag gelijk ingegaan. Bij de intelligente lockdown in het voorjaar, werd en masse gelezen. Ik heb toen onder meer De Pest van Albert Camus gelezen. En ik heb de biografie over Frans Kellendonk eindelijk gelezen, net als diens verzameld werk.

Omdat we niet meer hoeven reizen, houden we tijd over. De kans bestaat dat we deze maanden een corona-babyboom verwachten. Dat merken we de komende weken, nu het negen maanden geleden is dat de intelligente lockdown werd ingesteld.

Welke albums van Dylan passen bij deze tijd? Natuurlijk is Rough And Rowdy Ways een goede plaat om uit de kast te trekken. Misschien ook wel "Love & Theft". Shot Of Love is ook wel passend in deze barre tijden. Mis ik nog een album?

Masked and anonymous

Gisteravond was een goede avond om de film Masked And Anonymous weer te bekijken. De film komt uit 2003, maar ik heb de dvd al een tijd niet meer gezien. Het verhaal kwam me wel bekend voor, uiteraard.

Wat me opviel bij het herbekijken, was onder meer hoeveel gekleurde -vooral- actrices een bijrol of figurantenrol vervullen. Dat doet me persoonlijk wel deugd, deze bijkomstigheid. Wat ook opvalt, is dat Dylan geen acteur is. Zijn manier van acteren is houterig, misschien zelfs wel ongemakkelijk.

En dat terwijl hij zelf, onder het pseudoniem Sergei Petrov heeft geschreven.

Enfin.

Waar gaat het om in de film? De titel komt uit het gesprek dat Jack Fate, Dylans personage, heeft met de dierenman, gespeeld door Val Kilmer. Mensen zijn bang, omdat ze weten dat ze dood gaan. Dieren hebben die angst niet - zij leven volop en leven in het hier en nu. Om hun beklemming te verbergen, leiden mensen een gemaskerd en anoniem leven.

Truth and beauty are in the eye of the beholder. I stopped trying to figure everything out a long time ago. Met deze filosofische beschouwing sluit de film af. Ik neem deze opmerking graag ter harte, al is het maar voor een avond.

O little town of Bethlehem

Het Friesch Dagblad is een protestants-christelijke regionale krant. Zoals de titel doet vermoeden, verschijnt deze courant in Friesland. En in het Groningse Westerkwartier en de Noordoostpolder. Het is het regionale neefje van dagblad Trouw: De krant was gericht op de gereformeerde, antirevolutionaire zuil, net als in die tijd De Standaard en na de oorlog Trouw. Het Friesch Dagblad heeft dit karakter sterker behouden dan Trouw, al is het lezerspubliek nu breder geworden.

Vandaag verscheen in deze krant een beschouwing over het nummer O little town of Bethlehem, dat Bob Dylan in 2009 opnam voor zijn kerstalbum Christmas In The Heart. Dankzij het artikel van emeritus predikant Albert Ferwerda weet ik dat dit nummer een lied uit de Engelse zondagsschooltraditie is. En dat het in de vertaling van Jan Duin is opgenomen in het Liedboek voor de Kerken, de 2013-editie.

Dat Liedboekgezang, nummer 496, volgt de melodie van de Engelse componist Ralph Vaughn Williams, Forest Green. Dylan gebruikt voor zijn uitvoering de melodie van Lewis Redner, organist van de episcopaalse priester en schrijver van dit lied.

Het laatste woord van dit nummer, de afsluiter van Christmas In The Heart, is 'Amen'. Christmas In The Heart is het laatste album dat Patrick Roefflaer bespreekt in zijn boek Bob Dylan In De Studio. Dat is om een vrij praktische reden: het was op dat moment ook het laatste album van Dylan. De Belg doet bij dit album twee belangrijke interpretaties. De eerste is dat Dylan opnieuw geslaagd is om zich met een kerstplaat van zijn fans te distantiëren. Die analyse klopt volledig. Met die andere uiteenzetting ben ik het niet eens.

Dylan sluit “Christmas” af met het woord 'Amen', volgens Roefflaer zou dit een vage hint kunnen zijn dat de carrière van de zanger rond is. Gelukkig is dat niet het geval.

Hopelijk komt er een moment dat we bij ons in de kerk dit gezang gaan zingen. Het is wachten tot de dominee van dienst Een Ster Ging Op Uit Israël opgeeft in zijn liturgie-briefje.

The Band, Friends & Neighbours

Komende zaterdag maar naar Iduna in Drachten. Roel Spanjers, Eric van Dijsseldonk en Wouter Planteijdt brengen in twee uitverkochte shows een ode aan de legendarische muziekgroep The Band. De jaren ’60 waren de hoogtijdagen van de legendarische muziekgroep The Band. Zij zijn eigenlijk de grondleggers van wat tegenwoordig Americana genoemd wordt. Ze werden bekend als begeleidingsband van Bob Dylan en zijn groot geworden met nummers als The Weight, Up on Cripple Creek, Rockin Chair en Don’t Do It.

Topmuzikanten Spanjers, Dijsseldonk & Planteijdt vonden elkaar jaren geleden in hun gezamenlijke liefde voor The Band en naderen de muziek en samenzang op verbluffende wijze. Eerder speelden zij met Leo Blokhuis in de theatervoorstelling The Band: Music from Big Pink to The Last Waltz. In hun nieuwe programma The Band, Friends & Neighbours vertolken de heren hoogtepunten uit het The Band-songbook, maar komen ditmaal ook vrienden op bezoek: Dr. John, Allen Toussaint, Bobby Charles, en -wie weet- Dylan zelf…

Hun wapens: een piano, gitaren, mandoline, accordeon en dus die drie stemmen. Dit trio brengt een dynamisch, semi-akoestisch concert: soms voluit in de groove, dan weer leeg en verstild, maar altijd gebracht met avontuur, smaak en verstand van zaken.

Tournee 2021

Nick Cave heeft gisteren bekend gemaakt dat hij en zijn Bad Seeds in 2021 niet gaan touren. Ook de geplande optredens in Sportpaleis en Ziggo Dome gaan dus niet door. En dat terwijl deze optredens, in de agenda voor april 2021, al de vervangende shows zijn voor de geannuleerde concerten van april van dít jaar.

"De complexiteit en omvang van de tour die we hadden gepland, gecombineerd met de aanhoudende onzekerheid rond de pandemie, betekent dat we ondanks het harde werk van alle betrokkenen niet hebben kunnen garanderen dat de shows kunnen plaatsvinden," schrijft de band in een verklaring.

Je maakt je toch zorgen. Hoe zit het met Dylan? Die valt in de risicogroep voor wat betreft die vermaledijde corona. Was zijn optreden van 8 december 2019, vandaag dus precies één jaar geleden, zijn laatste 'show and concert'? Sloot Dylan zijn Never Ending Tour noodgedwongen af in the Anthem, Washington D.C.?

Je hoopt het niet. Maar ja, hij heeft zijn muziekrechten ook al verkocht. Je houdt er ongewild toch rekening mee, dat de bard dan toch met pensioen gaat. Niet helemaal gewenst, maar je doet niet altijd alles wat je zelf zou willen.

Kronieken #63 | Verkoop

Bob Dylan heeft zijn muziekrechten verkocht aan Universal Music Publishing Group. Die moest naar verluidt wel 300 miljoen dollar (ongeveer 250 miljoen euro) overmaken naar de liedjesschrijver. Met de verkoop doet Dylan afstand van de inkomsten die zijn muziek genereert. Deze bedragen vallen nu in handen van Universal Music.

Waarom zou hij dat hebben gedaan? Die muziekrechten vormen een mooi pensioen, zeker nu Dylan door corona voorlopig niet kan optreden. Met een hit als Make You Feel My Love door Adele of Knockin' On Heaven's Door van Guns 'n Roses en Eric Clapton, stroomt vanzelf wel wat geld in Dylan's laatje.

Maar nu dus nar Universal.

Tom Willems schrijft op zijn nieuwe weblog de Bob Dylan aantekeningen: Wat heeft Bob Dylan bewogen om deze deal te sluiten? Een paar jaar geleden verkocht Dylan zijn complete archief, nu de rechten op zijn composities. Is hij aan het opruimen? Is hij, zijn leeftijd indachtig, orde op zaken aan het stellen voor het niet meer kan? 

Het nieuws volgt een dag na de veertiende aflevering uit VPRO's BOBcast. Daarin is huisarts-in-ruste Arie de Reus te gast. Eindelijk wordt weer goed gesproken over Dylan, voorbij alle clichés en onhebbelijkheden. De Reus wordt in de boekwerken van de latere Bootleg Series regelmatig bedankt, omdat hij met bijzonder materiaal aan komt zetten. Hij vindt zelf dat hij geen verzameling heeft, maar een heus Dylan-archief heeft opgebouwd.

Dat geloof ik wel.

Een mooi gesprek met Arie. Ik zet maar weer een Bootleg-box aan, ter ere van Arie de Reus. En om te memoreren dat Universal Music nu deze rechten beheerd. Mijn boxen heb ik al binnen, dus aan mij verdienen ze niet veel meer. 

Voorlopig. Want: "Rechten over eventuele toekomstige muziek zijn niet inbegrepen in de deal."

Kronieken #62 | Soros

Jesse Dylan is de oudste zoon van Bob en Sara Dylan. Anders dan zijn vader, is Jesse wél een gedegen filmregisseur en -producent. Onlangs maakte Jesse een documentaire over de Joods-Hongaarse zakenman en filantroop George Soros.

Ondertussen houdt Trump zich nog fier staande in de strijd om het presidentschap. Hoewel alles er op lijkt dat uitdager Joe Biden de verkiezingen van november heeft gewonnen, geeft Trump de strijd nog niet op. Hij is nog steeds in functie als staatshoofd. Trump was zaterdag bij een campagnebijeenkomst in Valdosta in de Amerikaanse staat Georgia. Deze campagne is voor twee Republikeinse senatoren. Die nemen het 5 januari in een tweede stembusgang op tegen Democratische rivalen. 

Zou bij deze bijeenkomst ook Georgia On My Mind van The Band zijn gespeeld? De Canadees-Amerikaanse formatie nam dit nummer in 1976 op ter ondersteuning van de toenmalige Democratische presidentskandidaat Jimmy Carter. Okee, die was dan van de verkeerde politieke club. Maar de muzikanten gingen wel naar het diepe zuiden van de Verenigde Staten, vanwege de muziek. Het is deze streek waar religie zo diep geworteld is.

Misschien maakt Jesse ooit nog wel eens een film of documentaire over Trump en zijn strijd voor het Witte Huis.

Todd Rundgren

Wat is de link tussen Youp van 't Hek en The Band? De artiest Todd Rundgren. Die maakte onlangs een Engelse bewerking van Flappie, de kersthit van de Nederlandse cabaretier. Van 't Hek hoopt financieel te profiteren van Rundgrens versie.

Todd Rundgren was in 1970 als engineer verantwoordelijk voor de mix van Stage Fright, het derde studio-album van The Band. 

Flappie is voor Rundgren diens eerste kerstplaat uit zijn carrière.

Kerstplaat

Wanneer mag je een kerstplaat draaien? Mag je zo'n album alleen tijdens de twee Kerstdagen draaien (okee, ook de officieuze Derde Kerstdag)? Of mag je het ook al in de Adventsperiode uit je luidsprekers laten klinken? En als dat ook in Advent mag, is het dan voor de hele periode? Of mag het pas na Sinterklaas-avond?

In oktober 2009 verscheen het album Christmas In The Heart van Dylan. Hij nam het op in mei van dat jaar, net nadat Together Through Life was uitgebracht. De gehele opbrengst van het album wordt gedoneerd aan het goede doel. Een deel gaat naar de Amerikaanse organisatie 'Feeding America', een deel naar de Britse organisatie 'Crisis' en een deel naar het World Food Program van de Verenigde Naties.

Is het album een mislukte grap, met onder Must Be Santa? Of is het een serieuze poging tot een bijdrage aan het Kerstgevoel, met de nummers Hark! The Herald Angels Sing en O' Come All Ye Faithful (Adeste Fideles)? In dat laatste nummer zingt Dylan het eerste couplet in het Latijn, met een Amerikaans accent.

Misschien wel beiden. Het is in ieder geval een prima album om eens per jaar te draaien. En dat kan prima over de drie Kerstdagen - of Kerstavond, Eerste Kerstdag en Tweede Kerstdag. Achtereenvolgens kun je de elpee-versie draaien, de reguliere cd-uitgave en het schijfje uit de The Complete Album Collection Vol. One.

Hoax

Wendell Helgason van de Wesley United Methodist Church, in Hibbing, Minnesota zou afgelopen Pasen een bijzondere opname hebben gevonden. Volgens de Britse site Untold Dylan zou het om een opname gaan van een bar mitswa van de lokale Agudath Achim Synagogue, dat in 1964 de deuren sloot.

De bar mitswa-opname was 22 mei 1954 iopgenomen. Een rondreizende rabbi maakte van Robert Alan Zimmerman een 'zoon der wet'.

Maar helaas: het is een hoax, fake news, een flauwe grap. “There’s never been any Pastor Wendell Helgason here. This building was never a synagogue in the past,” zegt Andy Petter, de huidige predikant van de Wesley United Methodist Church Pastor. “I don’t know about the tape. But as far as us here, that’s a complete fabrication. I wish it was true; that would be nice.”

Wat zou het betekent hebben als die opname wél was gemaakt en gevonden? Zou dat iets hebben uitgemaakt? Heeft dat nog betekenis voor de latere persoon en muzikant Bob Dylan? Misschien wel. Het is in historisch oogpunt wel een mooie bron. Het laat dan horen op welke manier deze puber is aangesproken, welke tekst hij uit de Thora moest lezen, welke religieuze tekst hem is meegegeven.

En misschien waren die woorden weer terug te vinden in de teksten van Dylan. Natuurlijk heeft Dylan ruimschoots geput uit de Schrift, maar zou het dan ook gaan om deze specifieke woorden? 

Dát is dan de waarde van een eventuele opname. Als richtingwijzers voor de Nobelprijswinnaar.

50th Anniversary Collection 1970

Columbia Records heeft een nieuwe verzamelaar op de markt gebracht. Het gaat om 50th Anniversary Collection 1970, een 3cd met nummers uit het begin van de jaren zeventig. De jaren van Self Portrait, DYLAN, Johnny Cash, New Morning - die periode.

Al eerder verscheen zo'n boxje, maar dan van een decennium eerder. Grote kans dat dit een manier is van de platenmaatschappij om de rechten op de nummers niet te laten vervallen. Op deze manier worden de auteursrechten weer een flink aantal jaar veilig gesteld.

In Nederland is die termijn zeventig jaar. Maar, zo leert de website Muziek En Recht, het muziekrecht is complex. En in vrijwel elk land is het anders geregeld. Auteursrechten overdragen en onderhandelingen voeren over de voorwaarden waaronder dit dient te geschieden is een vak apart.

De nummers op de Dylan-box dat net is verschenen, lijken overeen te komen met Travelin' Thru en Another Self Portrait, respectievelijk afleveringen 15 en 10 uit de Bootleg Series. Het is mij onduidelijk of bij deze verzamel-box een boekje is meegegeven, wat zo'n uitgave altijd weer aantrekkelijk maakt.

De verkoop van de schijfjes is alweer stopgezet: uitverkocht. En dat terwijl elke koper maar één exemplaar mocht bestellen. Misschien is het een beperkte oplage.

Desalniettemin gaat het om eerder onuitgebrachte versies. Wat die versies betreft, is er dus géén overlap met het beschikbare materiaal. Dat maakt het dan wel weer een leuk item voor in de Dylan-collectie.

Advent 2020

Vandaag is de Adventsperiode aangebroken. De kerken tellen de komende vier weken af richting het Kerstfeest. Advent betekent verwachting, vol verwachting wordt uitgekeken naar de komst van de beloofde Messias. 

In veel kerken is het de gewoonte om tijdens de zondagen van Advent een Bijbeltekst te lezen over die aangekondigde Redder. Een van die teksten komt uit de profetie van Jesaja. De lijdende knecht. Daarin wordt onder meer gezegd: Hij was verwacht, de onwaardigste onder de mensen, een Man van smarten, bekend met ziekte.

Aan deze tekst moet ik denken bij het horen van het nummer Red River Shore. Dylan zingt: Now I heard of a guy who lived a long time ago / A man full of sorrow and strife / That if someone around him died and was dead / He knew how to bring him on back to life.

Na de Kersttijd volgt het nieuwe jaar. Ook daarvoor worden verwachtingen uitgesproken. Wensen, plannen, dat soort dingen. Voor het kalenderjaar 2021 is een Dylan-kalender op de markt gebracht. Het initiatief komt van RareCoolStuff. Deze kalender heeft onder meer dertien klassieke en opmerkelijke foto's tussen 1961 en 1965, rechtstreeks vanuit het fotoarchief van Dylan's platenmaatschappij.

Met posters en een chronologisch overzicht van alle Dylan-albums, waarin de afleveringen van de Bootleg Series ook op volgorde in het oeuvre zijn geplaatst. Je moet $19.95 neerleggen voor dit collector's item.

Daar gaan veel harten sneller van kloppen. Van dit vooruitzicht.

A celebration

A celebration, met die woorden omschreef gitarist en tekstschrijver Robbie Robertson het afscheidsconcert van The Band. Deze laatste wals werd 25 november 1976 gehouden: het was de vierde donderdag van november en dus ook Thanksgiving. Die donderdag deelden Robertson, Levon Helm, Rick Danko, Garth Hudson en Richard Manuel in Winterland Ballroom in San Francisco, voor het laatst het podium in de klassieke bezetting van The Band.

Met de woorden "Happy Thanksgiving", uitgesproken door bassist Danko, zette The Band de allerlaatste toegift in, Don't Do It. Toen zat het uren durende spektakel er op. Met onder meer optredens van onder meer dichter Lawrence Ferlinghetti en tal van bevriende muzikanten. En natuurlijk een kalkoen, want het was wel Thanksgiving.

Wat is in die 44 jaar nadien verder gebeurd? The Band kwam in een herschikking nog bijeen in de jaren 1983 tot 1999. Drie van de oorspronkelijke leden zijn inmiddels overleden, enkel Robertson en organist Hudson zijn nog onder ons. Dat wat betreft de formatie van de groep.

Presidenten in Amerika hebben elkaar afgewisseld. Rechts is meer en meer opgekomen en geaccepteerd, ook de varianten daar weer rechts van. De muziekindustrie ontwikkelt zich steeds meer als digitaal gemeengoed. De tijd staat niet stil, mensen komen en mensen gaan.

Maar Thanksgiving wordt nog elk jaar gevierd. En The Last Waltz is nog steeds een jaarlijks uitje: de dvd, de elpee, de dubbel-cd of de vier cd's tellende box, ze komen elke Thanksgiving wel weer eventjes voorbij.

County voor county

County voor county wordt de overwinning van presidentskandidaat Joe Biden een feit. En verschuift Donald Trumps strijd om de verkiezingsuitslag alsnog naar zijn hand te zetten van de voorgrond naar een achterhoedegevecht.

Als Trump zijn nederlaag definitief erkent, zou hij in 2024 opnieuw een gooi doen voor zijn herverkiezing. Kan dat? Als een zittend president niet wordt herkozen, mag hij dan een termijn later opnieuw een poging wagen? De 'ouwe Bush' verloor in 1991 van Bill Clinton, toen de 42e gouverneur van Arkansas. 

George H.W. Bush heeft vier jaar later niet een hernieuwde poging gedaan voor het hoogste ambt. Zijn zoon George W. Bush kwam pas in 2000 in het Witte Huis.

Enfin. Dit heeft nog niet zoveel met Dylan te maken. Dat verband komt nu. Want al eerder was bekend dat de staat Georgia een blauwe staat werd: Biden won deze Amerikaanse deelstaat. Jimmy Carter was tussen 1971 en 1975 gouverneur van de staat Georgia. Vervolgens richtte hij zich als Democraat op de presidentsverkiezingen. Bij de verkiezingen van 1976, de strijd tussen Ford en Carter, werd The Band ingezet. Het waren de nadagen van de popgroep in hun oorspronkelijke bezetting. Hun versie van Georgia On My Mind werd ingezet voor de campagne van Carter. Stuart Gorrell schreef de song speciaal voor Georgia Carmichael, de zuster van van Hoagy Carmichael. De tekst is echter voor meer dan één uitleg vatbaar en kan zowel op een vrouw Georgia slaan als op de staat Georgia. 

En dan nog iets. Biden was tussen 2009 tot 2017 vice-president onder Barack Obama. In 2010 speelde Dylan het nummer The Times They Are a-Changin' in het Witte Huis. De president van Keniaanse afkomst gaf de bard in 2012 de Presidential Medal of Freedom - Dylan hield bij de ceremonie zijn zonnebril op.

Tussen Biden en Obama en Bob Dylan zijn warme relaties. Tussen de muziek en Georgia ook. Dáár is het mij om te doen.

MSNBC

De Amerikaanse nieuwszender MSNBC heeft een pijnlijke fout gemaakt. Volgens dit medium zou Bob Dylan zijn overleden. Het nieuws maakte deel uit van de berichtgeving over de verkoop van het Glover-archief met Dylan-materiaal.

Trouwe kijkers twitterden snel dat dit nieuws niet klopte. Waarna verontschuldigingen volgden - uiteraard, want wat moet je anders?

Het is wel een mooi gedachte-experiment. Hoe reageer je als Dylan daadwerkelijk is gestorven? Dat nieuws komt natuurlijk een keer voorbij. Dylan is inmiddels 79 jaar, de overlijdensadvertentie zal misschien niet heel lang meer op zich laten wachten. Hoe lang we op dat bericht moeten wachten, is een verrassing.

We horen het vanzelf, uiteraard. Als het zo ver is, zullen we de volgende stappen zetten. In memoriams schrijven. De platen uit de kast trekken. Herinneringen ophalen.

Kronieken #61 | Experiment Ensam

Zes jaar geleden speelde Bob Dylan vier nummers voor Fredrik Wikingsson. Het optreden in de Academy of Music, voorafgaand aan het reguliere concert van de bard van diezelfde avond in dezelfde hal, maakte deel uit van de documentaire Experiment Ensam: je krijgt als individu iets wat normaal gesproken voor een groot publiek is. In dit geval: een optreden van Bob Dylan voor Wikingsson.

Het resultaat van dit onderdeel was dat de concertbezoeker tijdens het optreden zich enorm gelukkig voelde - maar na het optreden toch ook wel weer eenzaam, omdat hij deze ervaring niet kon delen met fellow bezoekers.

Gisteren was het de 57e herdenking van de moord op John F. Kennedy. JFK werd tijdens een officieel bezoek in een open limousine in Dallas vermoord. De tocht maakte deel uit van de herverkiezings-campagne; de moord werd naar alle waarschijnlijkheid gepleegd door Lee Harvey Oswald - of was er toch sprake van een complottheorie waarin de CIA betrokken was?

Deze anniversary is een goede gelegenheid om Murder Most Foul weer te draaien. Een zeventien minuten durende kroniek over de moord op Kennedy. Bob Dylan's eerste (digitale) nummer 1-hit in de Verenigde Staten. En de vooruitgeschoven singel van Rough And Rowdy Ways, dat afgelopen zomer verscheen.

Was Kennedy, een rokkenjager en 'een fysiek wrak van 43', een eenzame president? Was Oswald, de vermoedelijke dader, eenzaam? Is Wikingsson nog steeds eenzaam?

De woordkunstenaar

Aflevering 13 van de BOBcast staat sinds vandaag online. Lars Hulshof en Chris Kijne praten met Erik Bindervoet. Hij is de helft van het duo Bindervoet & Henkes, dat vrijwel alle teksten van Dylan naar het Nederlands heeft omgezet. Robbert-Jan Henkes was bij dit vraaggesprek niet aanwezig; hij zit in het buitenland en is moeilijk te bereiken. Die onbereikbaarheid geldt volgens Bindervoet ook voor het binnenland.

Anderhalf uur heeft de VPRO uitgetrokken voor de dertiende BOBcast. Waarbij Bindervoet uitlegt hoe complex en gevarieerd het oeuvre van Dylan is. En dat hij met Henkes trouw aan de teksten van de bard zijn gebleven. Waarbij ze wel de plaatsen naar de Nederlandse topografie hebben omgezet.

Doe het de mannen maar na: honderden teksten, waarvan een groot aantal ook nog korte verhalen zijn, vertalen naar het Nederlands. Een onmogelijke klus, die het tweetal toch maar geklaard heeft. Voor zo'n karwei kun je wel enig respect opbrengen.

Bij deze.

En toch, hoe goed deze opdracht ook is, de vertalingen zijn niet altijd adequaat. Ze moeten zingbaar zijn, maar dat geldt dan wel voor de geoefende artiest om de vernederlandste teksten te zingen. Dat de plaatsnamen naar de Nederlandse Bosatlas zijn gesitueerd, werkt ook niet altijd even goed. Plus dat de teksten vaak net te jolig zijn omgezet.

Hopelijk komen Hulsof en Kijne nog bij Ernst Jansz in de commune voor een BOBcast-aflevering.

495.000 dollar

Voor 495.000 dollar heeft een anonieme koper brieven en niet-gepubliceerde songteksten van de Amerikaanse singer-songwriter Bob Dylan overgenomen. Het materiaal komt uit de erfenis van Tony Glover, die in 2019 overleed; zijn weduwe heeft de collectie van de hand gedaan.

Het online nieuwsmedium Nu.nl meldt de verkoop. Wel staat één storende fout in de tekst. "In een van die brieven legde Robert Allen Zimmerman, de echte naam van de in 1941 geboren Dylan, uit dat hij zijn naam veranderde uit angst voor antisemitisme." 

De fout is dat Robert Allen Zimmerman niet de echte naam is van Dylan - hij is weliswaar onder die naam ingeschreven bij de burgerlijke stand, maar deze naam werd in augustus 1962 officieel veranderd bij de rechtbank van Minnesota in Robert Dylan.

Enfin.

Hopelijk wil de koper zo vriendelijk zijn om het assortiment naar de universiteit van Tulsa uit te lenen. Bij deze instelling in Oklahoma ligt een groot gedeelte van Dylans archief opgeslagen.

Overigens is de koop van de Glover-collectie voor mij niet weggelegd. Het is toch iets te veel geld voor een arme jongen uit Leeuwarden.

Gotta Serve Somebody

Gisteren werd bekend dat Rance Allen eind oktober is overleden. Op het gospel tribute-album Gotta Serve Somebody is hij te horen, als solo-artiest en niet met zijn eigen groep. Allen zingt When He Returns, dat oorspronkelijk op Slow Train Coming is terug te horen.

Allens overlijden is een goede reden om de cd weer uit de kast te trekken. Om te zien dat Allen de laatste tribute-bijdrage geeft, voordat Dylan en Mavis Staples het nummer Gonna Change My Way Of Thinking tot een duet maken.

Ook maar eens de meewerkende artiesten bekijken. Bij Dylan en Mavis is een andere vrouw te horen (Sure, we got plenty of chicken out there in the yard). Dat zal waarschijnlijk Yvonne Staples zijn, een van de Staplels Singers en vermeld als 'vocals' bij dit nummer. Jack Frost produceert dit nummer.

Bij de andere nummers spelen sommige artiesten met verschillende collega's mee. Zoals het achtergrondkoor met Micheal McElroy, Capathia Jenkings, Aisha deHaas en Adriane Lenox, die te horen zijn bij Shirley Ceasar (Gotta Serve Somebody), Dottie Peoples (I believe in You), Aaron Neville (Saving Grace) en Helen Baylor (What can I do for You?).

Aisha deHaas, je zou zeggen dat zij op z'n minst Nederlandse voorouders heeft.

Billy Preston is als organist op een Hammond B3 te horen bij Sounds Of Blackness (Solid Rock) en Baylor. Volgens de Nederlandse Wikipedia is Preston ook betrokken bij Blood On The Tracks - maar dat heb ik nergens bevestigd gezien.

En dan is er nog Jim Keltner, die de drums speelt bij Baylor. Een jaar voordat dit album verscheen, tourde Keltner mee met de Europese tournee van Dylan. Bij mijn eerste Dylan-concert, 2 mei 2002, zat Keltner op de drumstoel. Hij speelde als Buster Sidebury mee bij de Traveling Wilburys. Ook is hij te horen op Saved, Shot of Love én Time Out of Mind.

Dat zijn leuke dingen om te ontdekken, in zo'n fysiek hoesje.

Rance Allen

Muzikant en predikant Rance Allen is 31 oktober op 71-jarige leeftijd overleden. In The New York Times staat een uitgebreid in memoriam over dit dubbeltalent. Allen heeft in 2003 het nummer When He Returns uitgevoerd op het gospel tribute-album Gotta Serve Somebody - dezelfde plaat als waar Dylan met Mavis Staples het duet Gonna Change My Way Of Thinking uitvoeren.

Allen werd in 1978 ouderling van de Holiness Temple Church of God in Christ in Monroe. In 1985 werd hij dominee (pastor) van de New Bethel Church in Toledo, wat hij 35 jaar bleef. Tot zijn dood was hij kerkvoogd van de Michigan Northwest Harvest Ecclesiastical Jurisdiction of the Church of God in Christ.

Ieder zijn eigen Bob

Chris Kijne en Lars Hulshof bespreken in 'hun' BOBcast de vele gezichten van Bob Dylan. Inmiddels is het duo zo ongeveer halverwege de serie met gesprekken. Elke twee weken verschijnt een podcast van een uur, waarin de twee VPRO-journalisten een gast laten praten over Dylan.

Over die BOBcast praat Kijne in weekblad HP/De Tijd. "Op een gegeven moment stuitten we beiden op een bericht dat er in Tulsa in Oklahoma een soort grote Bob Dylan-bibliotheek zou komen. Alles wat Bob Dylan heeft, iedere snipper uit zijn archief, heeft hij verkocht aan die bibliotheek. Toen kwam Lars met het idee om een documentaire te gaan maken, waarin we aan de hand van dat archiefmateriaal het verhaal van Dylan zouden vertellen. Door gebrek aan tijd in mijn drukke werkschema, stelde ik voor om een podcast te gaan maken naar aanloop van Dylan’s tachtigste verjaardag." - zo is het gekomen met de BOBcast.

Het uitgangspunt van de BOBcast is dat iedereen zijn eigen Bob heeft, "hij is al van jongs af aan begonnen met mystificeren, met een verhaal maken. (...) Ons uitgangspunt is het interviewen van mensen om op zoek te gaan naar wie hun Bob Dylan is en wat hun fascinatie voor die man drijft. Door al die verschillende perspectieven krijg je een boel informatie over Dylan en hoe hij wellicht wel in elkaar zou kunnen zitten. En over de gast in kwestie.”

Mooi. Goed vraaggesprek van Noortje Janssen met Kijne.

Kinderboek

Nu moet ik mezelf niet heiliger voordoen dan ik ben, want op de middelbare school zat ik in de klas met de hasjverkopende Klaas Bruinsma bij wie ik graag aanklopte voor een ‘stukkie stuf’. Klaas studeerde voor Godfather terwijl ik de Indische Bob Dylan wilde worden. Hij slaagde voor zijn studie, geloof ik. Ik niet.

Was getekend, Theodor Holman in dagblad Het Parool.

Het is een column over kinderboeken en de schrijvers daarvan. Nu is Theodor Holman dus geen kinderboekenschrijver. Ook niet de Indische Bob Dylan. Of Godfather.

Dylan is ook geen Godfather, hoewel sommigen hem die titel wel toekennen. Evenmin is de bard Indisch, hooguit Oost-Europees. En de Nobelprijswinnaar voor de Literatuur heeft ook geen kinderboeken achter zijn naam staan.

Hoewel een aantal songsteksten wel tot prentenboeken (en dus kinderboeken?) zijn omgezet. Forever Young, Man Gave Names To All The Animals, If Not For You, If Dogs Run Free, aan omzetting in plaatjes geen gebrek dus.

Maar daar heeft Holman het niet over. Hij is dan ook niet de Indische Bob Dylan.

Young 75

De Canadees-Amerikaanse zanger Neil Young mag vandaag 75 kaarsjes uitblazen. Het is wel heel makkelijk om vandaag Forever Young te draaien. Niet alleen een verjaardagslied, maar ook een woordspeling met de achternaam van ome Neil.

Ik denk aan het concert van Dylan in Kilkenny, Ierland. Toen Dylan daar afgelopen zomer optrad, was ook Neil Young aanwezig. Samen speelden ze, tijdens Dylan's setlist, het nummer Will The Circle Be Unbroken? van Johnny en June Carter. 

Daar luister ik vandaag maar weer naar. Omdat Neil Young jarig is.

Heineken Music Hall

Maandag 10 november 2003, ik bezoek mijn tweede Bob Dylan-concert. Het is de eerste avond van twee - de eerste shows die Dylan geeft in de Heineken Music Hall in Amsterdam. Een klein anderhalf jaar eerder zag ik Dylan voor het eerst, in Ahoy Rotterdam.

Het is de tournee waarin Dylan voor het eerst ook zijn elektrische pianootje tevoorschijn had gehaald. En de tournee met Freddie Koella, de gitarist uit de band Willy de Ville. Koella verving Charlie Sexton als gitarist. George Recile zat weer op de drumkit; bij het vorige Nederlandse optreden werd hij vervangen door Jim Keltner, omdat Recile zijn pols geblesseerd had.

Het iss ook de tournee met die uitgebreide introductie, uitgesproken door de tourmanager van dienst: The poet laureate of rock 'n' roll. The voice of the promise of the '60s counter-culture. The guy who forced folk into bed with rock. Who donned make-up in the '70s and disappeared into a haze of substance abuse. Who emerged to find Jesus. Who was written off as a has-been by the end of the '80s and who suddenly shifted gears, releasing some of the strongest music of his career beginning in the late '90s. Ladies and gentlemen — Columbia recording artist Bob Dylan!

Enfin.

Emil Peeters was ook aanwezig in het publiek. Hij schreef voor METRO een concertverslag, dat de volgende ochtend was te lezen. Het was de tijd dat METRO inhoudelijk nog kon concurreren met die andere gratis OV-ochtendkrant Sp!ts. Natuurlijk had METRO voor de papieren krant maar beperkt ruimte voor de recensie - maar toch, Peeters werd niet heel enthousiast.

Dylans heilige vuur was gedoofd, in vergelijking met de beruchte jaren tachtig en de Time Ouf Of Mind-optredens. Wanneer de band geregeld gas terug nam en minder rockte, bleef weinig van de songs overeind, vond Peeters. Het geluid was slecht: de drums en piano waren slecht versterkt, in tegenstelling tot Dylans zang - "een verkouden kraai op leeftijd".

Dat de band stevig rockte, gold als jus op de aardappels. Maar dat kon de algemene indruk niet oppoetsen: "Maar ja, voor een avondje rocken weet ik nog wel een paar zalen in Nederland, waar je voor minder dan tien euro helemaal aan je trekken komt. En daar mag je na afloop ook nog een biertje drinken aan de bar."

Het ontbreekt er nog maar net aan of Peeters was eigenlijk op weg naar een live-concert met alleen maar golden oldies en greatest hits. Die songs komen al sinds mensenheugenis niet voorbij in de setlist van Dylan. Of ze komen wel voorbij, maar dan in een geheel nieuwe uitvoering. Als je de versie van de plaat wilt horen, zet je de plaat thuis maar op.

It's All Over Now, Baby Blue kreeg een country-uitvoering, 'inclusief pedal steel'. Was dat als compliment bedoeld? "Girl from the north country bleef nauwelijks overeind," noteerde Peeters. Sjah, misschien was hij net even plassen. Geen referentie aan Johnny Cash, die een maand eerder was overleden en met wie Dylan 'Girl' als duet opnam voor Nashville Skyline.

Awel.

Die recensie in METRO was de eerste keer dat ik persoonlijk werd geconfronteerd met de waterscheiding in de muziekwereld. Je houdt van Dylan of je haat hem. Peeters behoorde tot die laatste categorie. Tegenwoordig is hij redacteur bij het magazine Aftersales, "hét vakblad in de autobranche". Misschien zegt dat ook wel iets.

Kronieken #60 | Dignity

Het heeft er alle schijn van dat de Democratische presidentskandidaat Joe Biden de verkiezingen heeft gewonnen van zittend president Trump. Officieel is het nog niet, daarvoor moet de procedure nog gevolgd worden. Dat is goed, om de regels van de democratie te volgen. Om impulsiviteit te voorkomen. Of om niet in een dictatuur te vervallen.

De argumenten voor een democratie, de minst slechte staatstvorm, zijn wel helder.

Met de komst van Biden naar het Witte Huis, krijgen de Verenigde Staten ook voor het eerst een vrouwelijke vice-president. En de eerste vice-president van afro- en Aziatische afkomst: de moeder van running mate Kamala Harris was een Indiase kankerspecialist, die in 1958 geëmigreerd was naar de Verenigde Staten. De vader van Harris was afkomstig uit Jamaica. Hij verhuisde in 1961 naar de VS, waar hij later hoogleraar economie werd.

Een blanke man en een donkere vrouw. Een uitstekende combinatie. Bob Dylan heeft wel gedate met Mavis Staples en zelfs bij de ouwe Pop Staples om haar hand gevraagd. Pop was voor, maar Mavis wilde niet met een blanke trouwen. Desalniettemin zijn Mavis en Bob nog steeds best friends.

En wat te denken van de donkere gospelzangeressen, die de achtergrondvocalen verzorgden tijdens Dylans Jesus Years? Op Trouble No More, deel 13 uit de Bootleg Series, zijn Carolyn Dennis, Gwen Evans, Clydie King, Regina McCrary, Regina Peebles, Helena Springs en Mona Lisa Young op de achtergrond te horen.

En Dennis is getrouwd geweest met Dylan tussen juni 1986 en oktober 1992. Hun dochter Desiree Dennis-Dylan werd in januari '86 geboren; het album Under The Red Sky is opgedragen aan Gabby Goo Goo, een koosnaampje voor Desiree. Dit meisje zou eind 2013 zijn getrouwd met haar vriendin.

Dylan is tegenwoordig niet op tournee. De corona dwingt hem om thuis te blijven. Maar gelukkig zijn de bootleggers actief. MrJudasPriest en Bennyboy hebben op YouTube een 'live-verzamelaar' geplaatst. 

Before The Drought - Best Of The NET 2019 is de titel. NET is natuurlijk de afkorting van Never Ending Tour, Before The Drouhgt verwijst naar de droogte van 2020 (géén shows!), maar ook naar de live-dubbelaar Before The Flood uit 1974 - de registratie van de eerste tournee in acht jaar tijd, die Dylan met The Band ondernam.

Goede titel dus. Before The Drought opent met de dienstmededeling van Dylan in Wenen, 16 april. Het is spelen of foto's maken! Zo is dat ook nog een keer.

Het gaat om waardigheid. Op het podium. In de zaal. Maar ook in het Witte Huis. Bij het 'hoogste ambt'. In democratieën. Het is niet te fotograferen. Wel uit te voeren.

De inspirator #2

Vandaag is aflevering 12 verschenen van de BOBcast bij de VPRO. Het is deel 2 van het gesprek dat Lars Hulshof en Chris Kijne met Lucky Fonz III voerden. Otto Wichers, zoals zijn echte naam luidt, studeerde Engelse Taal en Letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn afstudeerscriptie ging over de teksten van Bob Dylan.

Zijn enthousiasme is aanstekelijk. Net als zijn kennis en kunde over Dylan. Geen algemeenheden, maar opvattingen die hout snijden. En interne kritiek op eerdere gesprekspartners van Kijne en Hulshof. Waarbij het interviewduo met Lucky Fonz meebabbelen.

Hier zit zowel de sterkte als de zwakte van deze podcast-serie. De sterkte is dat de geïnterviewden wel iets met Dylan hebben. Soms veel, soms in algemeenheden. Het is een breed spectrum van muzikanten, schrijvers, liefhebbers, collega's, et cetera. De zwakte is dat het vaak een gezellig uurtje kletsen is. Afhankelijk van de gast, wordt in de diepte gespit. Als dat niet gebeurt, blijft het geheel aan de oppervlakte.

De serie is bijna op de helft. Dat betekent dat Dylan over een half jaar zijn tachtigste verjaardag viert. Wat gebeurt in de komende zes maanden? We weten het niet. We merken het vanzelf.

Georgia on my mind

In de Verenigde Staten wordt druk geteld en opnieuw geteld. Afgelopen dinsdag was het Election Day: Joe Biden en zittend president Donald Trump daagden elkaar uit voor 'het hoogste ambt'. Het lijkt erop dat Biden, vice-president onder Barack Obama (2008 - 2016) als winnaar uit de bus komt. Daar heeft het alle schijn van, maar niets is zeker in het land van de ongekende mogelijkheden.

In de staat Georgia wordt binnenkort opnieuw geteld. Dat is een procedurele actie, geen politieke keuze. Het verschil in stemmen tussen Trump en Biden is zo klein, dat vanwege de zorgvuldigheid de stemmen opnieuw worden gewogen.

Jimmy Carter was tussen 1971 en 1975 gouverneur van de staat Georgia. Vervolgens richtte hij zich als Democraat op de presidentsverkiezingen, waarbij hij zittend president Gerald Ford versloeg. Ford was als vice-president doorgeschoven, nadat Richard Nixon vanwege Watergate was afgetreden. Maar ook Carter werd na zijn eerste termijn verslagen door zijn uitdager.

In Nederland kennen we de premierbonus: de zittend minister-president heeft als lijsttrekker bij de volgende verkiezingen een voorsprong. Je hebt immers het meest recente beleid aan jouw kant. Dat werkt in je voordeel. Soms. Bij premier Jan Peter Balkenende ging die vlieger in 2010 niét meer op.

U kijkt zo lief.

Bij de verkiezingen van 1976, de strijd tussen Ford en Carter, werd The Band ingezet. Het waren de nadagen van de popgroep in hun oorspronkelijke bezetting. Hun versie van Georgia On My Mind werd ingezet voor de campagne van Carter. Stuart Gorrell schreef de song speciaal voor Georgia Carmichael, de zuster van van Hoagy Carmichael. De tekst is echter voor meer dan één uitleg vatbaar en kan zowel op een vrouw Georgia slaan als op de staat Georgia. 

We kunnen natuurlijk niet zeggen in hoeverre The Band verantwoordelijk is voor de winst van Carter. Dat is misschien voer voor politieke en muziekhistorici.

Georgia On My Mind werd gezongen door Richard Manuel en is te vinden op het album Islands. Met deze plaat werden de verplichtingen voor het contract bij platenmaatschappij Capitol ingevuld: op die manier kon The Last Waltz, de registratie op drie elpee's van het afscheidsconcert, bij Warner Bros. verschijnen.

Vandaag is het dus een goede dag om Islands weer te luisteren. Vier Canadezen en een boerenzoon uit Arkansas, die zijdelings campagne voeren voor een Democratische presidentskandidaat. In hun nadagen als rockgroep. Een zwanenzang? Misschien wel, misschien niet. Maakt niet uit: we hebben de muziek en dat is wat telt.

Kronieken #59 | Helemaal hip

Vijf jaar geleden verscheen The Cutting Egde, deel 12 uit de Bootleg Series. Een verzamelaar in drie edities: een dubbel-cd, een deluxe uitvoering met zes schijfjes en de Collector's edition met achttien cd's. Voor mij als eenvoudige jongen is die collectors-variant onbereikbaar. Je moet ook iets buiten je bereik houden.

Vandaag is het een goede dag om de luxe box weer te draaien. Tijdens het lezen en studeren, als motivator in deze barre tijden. Uiteraard passeert ook cd 3 de revue: alleen maar opnames van Like A Rolling Stone. Je hoort het nummer groeien in de studio.

The Cutting Edge bevat alle opnames (zeker als je de grootste uitvoering hebt) van wat Dylan in die maanden heeft opgenomen. Het gaat om de periode van januari 1965 tot en met mei 1966: Dylans meest creatieve periode. Want in die anderhalf jaar heeft hij drié albums opgenomen (waaronder de dubbel-elpee Blonde On Blonde) en dus al deze vingeroefeningen. Daarnaast reisde hij de wereld over met zijn nummers.

De titel verwijst onder meer naar een uitspraak van producer John Hammond uit Dylan's autobiografie Chronicles, Vol. 1: [Hammond] saw me as someone in the long line of a tradition, the tradition of blues, jazz and folk and not as some newfangled wunderkind on the cutting edge. Not that there was any cutting edge. Things were pretty sleepy on the Americana music scene in the late '50s and early '60s. Popular radio was sort of at a standstill and filled with empty pleasantries. It was years before The Beatles, The Who or The Rolling Stones would breathe new life and excitement into it.

Bindervoet & Henkes vertalen dit als volgt: "Hammond legde me uit dat hij mij zag als iemand die in een lange traditie van blues, jazz en folk stond en niet als een of ander nieuwerwets wonderkind dat helemaal hip was. NIet dat er zoiets was als helemaal hip. De Americana-muziekscene was eind jaren vijftig en begin jaren zestig behoorlijk ingedut. De populaire radio was zo'n beetje stil blijven staan en werd gevuld met loze ongein. Het was jaren voordat The Beatles, The Who of The Rolling Stones nieuw leven in de brouwerij zouden brengen."

Okee. 

Helemaal hip dus.

Toen The Cutting Edge verscheen, trad Dylan drie avonden op in Carré - en een paar dagen eerder in Eindhoven. Ik was bij het derde Carré-optreden, met een broer en neef. En het was de tijd dat ik in dienst kwam bij energieleverancier NUON, tegenwoordig Vattenfall. Maatschappelijk ondernemen, inclusief 'een kans bieden aan mensen met grote afstand tot de arbeidsmarkt', was helemaal hip in die jaren.

Zes zilveren schijven met opnames, probeersels, afgebroken opnames, testjes, vanuit historisch oogpunt interessant.

Verkiezingen

In de Verenigde Staten zijn de kiezers dinsdag naar de stembus gegaan. Of nou ja, die dag was het de verkiezingsdag. In verschillende staten kun je ook per post stemmen. Die termijnen wijken af, je kunt tot zelfs twee weken later nog met je voorkeur aankomen.

Welk hokje heeft Dylan aangekruist op zijn biljet?

In Minnesota, de staat waar Dylan is geboren, is Joe Biden de winnaar. Florida, Dylan's huidige thuisbasis, is een rode staat en komt Donald Trump toe.

Beide kandidaten struikelen al over elkaar om aan te geven dat juist zijzelf de winnaar zijn. En om rechtszaken te starten om hertellingen te eisen, ten gunste van zichzelf.

Sjah. Don't follow leaders. Iets met watching en parking meters.

Mondo Scripto

Bob Dylan komt de barre coronaperiode wel door. Bij Castle Fine Art is het boek Mondo Scripto verschenen. Zes handgeschreven teksten én tekeningen van de hand van Dylan. Het gaat om de teksten van I Want You, Don't Think Twice, It's All Right, Girl From The North Country, It Ain't Me Babe, Just Like A Woman en Subterranean Homesick Blues met hun afbeeldingen. Je moet wel flink in de buidel tasten om de illustraties in handen te krijgen: een paar duizend dollar.

De schetsen lijken op de schilderijen uit de portretreeks, die een paar jaar geleden in museum De Fundatie in Zwolle hing. En op de hoezen van Self Portrait en Another Self Portrait. Grove lijnen, maar herkenbare taferelen.

Ik houd met maar bij foto's van de prenten. Sommige dingen moeten onbereikbaar blijven.

Bob Dylan's Greatest Hits

Jochen Markhorst heeft alweer een nieuw boek gepubliceerd: Bob Dylan's Greatest Hits. Uiteraard gaat het over Bob Dylan en zijn nummers. Zulke boeken zijn om je op te verheugen. Jochen schrijft namelijk onderhoudend, heeft een goede pen en weet mooie (literaire) verbanden te leggen. En hij zet je in de intro van zijn verhalen vaak op het verkeerde been. Of je denkt in eerste instantie dat de intro niets met het betreffende lied te maken kan hebben - om je vervolgens te laten verrassen.

Te koop via Amazon.

Halloween

Vandaag is het Halloween. De naam is afgeleid van Hallow-e'en, oftewel All Hallows Eve (Allerheiligenavond), de avond voor Allerheiligen, zo leert Wikipedia. Morgen is het Allerheiligen, ter nagedachtenis van de (katholieke) heiligen. Zou Bob Dylan wat met dit feest hebben? Misschien wel, misschien niet. Het is in ieder geval wel een groot feest in de Verenigde Staten.

Tijdens zijn optreden in Philharmonic Hall van 31 oktober 1964 zegt Dylan: "It's Halloween. I have my Bob Dylan-mask on." Het is terug te horen op deel 4 van The Bootleg Series.

Dat is de enige Dylanesque verwijzing naar dit feest. Of nou ja, eigenlijk niet. In She Belongs To Me zingt Dylan: For Halloween give her a trumpet. Dat nummer heb ik een aantal keer live gehoord, tijdens een Dylan-concert.

Maskers. Die komen ook weer terug in de film Rolling Thunder Revue: A Bob Dylan Story by Martin Scorsese. Dylan zegt daar Als je een masker draagt, spreek je de waarheid. Als je geen masker draagt, is dat hoogst onwaarschijnlijk. De film zelf is een mengeling van feit en fictie. De ultieme versie van Renaldo & Clara, de epische film waar Dylan zelf bijna aan failliet dreigde te gaan.

Vandaag is het ook Hervormingsdag. Protestantse kerken herdenken dat de augustijner monnik Maarten Luther zijn 95 stellingen tegen de aflaat timmerde aan de deur van de Slotkapel van Wittenberg. Het was het begin van de kerkscheuring. Is Dylan dáár misschien vertrouwt mee? Of is Hervormingsdag vooral een West-Europese aangelegenheid?

Het zijn randzaken, die misschien niet eens de kern van de zaak benaderen. Wat we wel weten, is dat Dylan niet tourt. Zijn Never Ending Tour staat op pauze. Corona, corona, corona. Gelukkig kregen we nog wel Rough And Rowdy Ways toebedeeld door de Nobelprijswinnaar. Je weet het niet, maar misschien is de bard ook wel bezig met deel 2 van Chronicles. Dat zou mooi zijn.

Man of steel

Vandaag is het precies zeven jaar geleden dat ik met Jan bij het Dylan-concert in de Heineken Music Hall was. Een goede aanleiding om de bootleg Man Of Steel And Constant Sorrow te draaien - de opname die Rattlesnake op de markt heeft gebracht.

Het was de tournee dat Dylan zijn zwarte piano voor het eerst gebruikte, in plaats van het gele keyboard. De tour met een pauze tussendoor. De tour met nieuwe nummers van Tempest. De live-uitvoering van Waiting For You, geschreven voor de soundtrack van Divine Secrets Of Ya-Ya Sisterhood (2002). Een schitterende uitvoering van Forgetfull Heart, met de standup bass van Tony Garnier als cello. En een nog niet zo dreigende versie van Scarlet Town, zoals dat bij latere optredens wel is te horen.

Enfin.

Het was het concert dat we de vrijgemaakt-gerefomeerde predikanten Bastiaan van der Wal en Gert Jan van Harten tegen kwamen. Tom Willems van -toen nog- het blog Bob Dylan in (het) Nederland(s) ontmoetten we in de wachtrij bij de ingang. Dat soort herinneringen komen boven drijven.

Een mooie periode. Dat zeker.

Moby Dick

Wat hebben J.M.A. Biesheuvel en Bob Dylan met elkaar gemeen? Het boek Moby Dick van Herman Melville, over de jacht op de witte potvis Moby Dick door kapitein Achab. Ik ben momenteel bezig in een verhalenbundel van Biesheuvel, waarin Moby Dick met veel plezier wordt besproken. Voor Dylan was Melville's werk een van de drie boeken die hij besprak in zijn Nobelspeech. De link tussen de Nederlandse literatuur en Bob Dylan is dus soms niet eens heel erg groot.

Antisemitisme

Bob Dylan, die in 1941 geboren werd als Robert Allen Zimmerman, liet zijn naam veranderen uit angst voor antisemitisme. Dat meldt Daily Mail dinsdag op basis van door de zanger geschreven brieven die volgende maand geveild worden.

Tjah, dat kan.

In het interview met 60 Minutes, naar aanleiding van Chronicles, Vol. 1, zei Dylan dat hij geboren was in het verkeerde gezin onder een verkeerde naam (of zegt hij dat in de documentaire No Direction Home?). 

Het een sluit het ander natuurlijk niet uit. Beide verhalen vullen elkaar goed aan.

In de brieven aan Tony Glover legt de vroegere Zimmerman uit dat de naam "Dylan" een verwijzing is naar de geadoreerde Welshe dichter Dylan Thomas. Deels. Het andere gedeelte van de naamswijziging beschrijft Bob in zijn autobiografie. In de dagen van zijn naamswijziging was een saxofonist met de naam Robert Allyn actief. Een naam die vrijwel overeenkomt met Dylan’s voornamen, Robert Allen. Die Griekse y vond de jonge Bob een stevige letter, mooi genoeg om over te nemen. Maar ‘Robert Allyn’ was als naam al bezet – reden dus om te buurten bij andere namen.

Eén van die andere namen was die van Dylan Thomas. Een mooie subtiele woordspeling tussen ‘Allyn’, ‘Dylan’ en ‘Robert Allen’. Een nieuwe naam was geboren. En zo toog Robert Allen Zimmerman in augustus 1962 met manager Albert Grossman naar een rechtbank in Minnesota om de naam ‘Robert Allen Zimmerman’ te vervangen door ‘Robert (Bob) Dylan’.

En ja, de achternaam Zimmerman bestaat nog wel (Bob's broertje David heet Zimmerman), maar Bob zelf heet officieel en formeel en juridisch (en wat al niet meer) "Dylan".

Aantekeningen

Tom Willems stopte onlangs met zijn indrukwekkende blog Bob Dylan in (het) Nederland(s). Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Onlangs is Tom alsnog een Dylan-blog begonnen: de Bob Dylan aantekeningen.

"Schrijven over Bob Dylan is voor mij een aangename vrijetijdsbesteding (het feit dat er dan ook nog mensen zijn die geïnteresseerd zijn in wat ik schrijf, is een aangename bijkomstigheid). En dus kan ik het - veel eerder dan ik aanvankelijk van plan was - niet laten om vanaf nul te beginnen. Een nieuwe blog, een schone lei. Alles moet anders en toch ben ik nog dezelfde," aldus Tom.

Die aangename vrijetijdsbesteding herken ik wel. Dat is voor mij ook een belangrijke reden voor het onderhouden van mijn eigen Dylan-blog. Omdat het zo leuk is om over Dylan te schrijven.

De inspirator

Aflevering elf uit de BOBcast is deel één van het gesprek met Lucky Fonz III. Otto Wichers studeerde Engelse Taal en Letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn afstudeerscriptie ging over de teksten van Bob Dylan. Terecht dus dat Lars Hulshof en Chris Kijne deze singer-songwriter in de podcast-reeks moeten hebben.

Het enthousiasme spat er vanaf bij het gesprek. Lucky Fonz is niet te temmen in zijn adoratie rondom Dylan. En hij weet er ook wel wat van. Zowel de fan als de taalkundige. Dat is goed, het is een van de geïnterviewden die niet in algemeenheden blijft hangen. Wichers duikt de diepte in. Gelukkig.

Nu moeten we twee weken wachten op het vervolggesprek.

Mr. Bojangles

Jerry Jeff Walker, de schrijver van het lied Mr. Bojangles, is vrijdag op 78-jarige leeftijd overleden. Hij leed al enkele jaren aan keelkanker.

Dylan speelt dit nummer ook. Het was niet de bedoeling dat Dylan's opname van Mr. Bojangles op de plaat zou verschijnen. Maar nadat de zanger met ruzie was vertrokken bij Columbia Records, bleek hij nog contractueel één te moeten leveren. Nu hij bij Asylum Records was ondergedoken, werd dat verplichte album niet gemaakt.

Gelukkig had Dylan nog een boel materiaal liggen rondom zijn sessies voor Self Portrait en New Morning. Daar putte Columbia gretig uit om het 'wraakalbum' DYLAN in 1973 uit te brengen. Met daarop Mr. Bojangles.

Bij het digitaliseren van alle albums is DYLAN nooit op een zilveren schijfje geperst. Totdat in 2013 The Complete Album Collection Vol. One verscheen. Met dat beruchte album dus.

Een goede reden dus om DYLAN weer te draaien, vandaag. Als eerbetoon aan Jerry Jeff Walker.

Tony Glover

Tony Glover is een vriend van Dylan. Hij was een van de weinigen, schrijft muziektijdschrift Rolling Stone, die met Dylan in contact bleef, nadat de jonge Zimmerman uit Minneapolis vertrok naar New York. In het programmaboekje van Newport Folk Festival in 1963 schreef Dylan dat Glover “a friend [is] to everything I am … who feels and thinks and walks and talks just like I do.”

Hun gesprekken en brieven zijn verzameld. Een deel uit die verzameling is in het genoemde magazine gepubliceerd. Ter promotie van een veiling van de stukken. Ze hebben mij niet gepolst, maar ik heb het geld ook niet voor deze verzameling. Als ik het benodigde bedrag wel zou hebben, is het maar de vraag of ik het materiaal zou opkopen.

Dit werk moet eigenlijk naar de universiteit van Tulsa, waar een groot deel van Dylans archief al is opgeslagen. Vlakbij het Woody Guthrie Center and Museum, opgekocht door archivaris Michael Chaiken. Dáár moeten de Glover-aantekeningen naar toe.

Maar dat is mijn bescheiden mening.

Stockholm

Bob Dylan ging de Nobelprijs voor de Literatuur niet ophalen in Stockholm. Maar Jan Wolkers had dat wel gedaan - als die hem tenmiste was toegewezen. Toch was dat niet vanzelfsprekend dat hij zich vereerd zou voelen door eerbetoon of lauwerkrans. Integendeel. Wolkers weigerde de twee hoogste literaire prijzen uit het vaderland: de Constantijn Huygensprijs en de P.C. Hooft-prijs. Hij had jarenlang zijn critici verketterd - en vertrouwde de mandarijnen evenmin toen ze hem wilden bekronen.

Onno Blom, ‘Memoires van een biograaf. In de voetsporen van Jan Wolkers’, Amsterdam|Antwerpen 2018, p 164

Jeff Bridges

Acteur Jeff Bridges is ernstig ziek; de Hollywood-veteraan maakte vannacht via Twitter bekend dat artsen lymfeklierkanker hebben vastgesteld.

Bridges. In 2003 speelde hij de rol van Tom Friend in de film Masked and Anonymous van regisseur Larry Charles. The film was geschreven door Charles en Bob Dylan (onder het pseudoniem Sergei Petrov). De zanger speelde zelf de hoofdrol van Jack Fate.

Bridges zegt dat hij aan een behandeling begint en dat de vooruitzichten goed zijn.

New Morning

Het album New Morning is vandaag vijftig jaar geworden. Bij het vorige lustrum schreef ik al een blog over de jubilaris. Over de verhouding met Self Portrait, het dubbelalbum dat kort daarvoor was verschenen. Over de moeizame verhouding met pers en publiek. Dat soort dingen.

Vijftig jaar alweer. Het was niet eens Dylan's eerste album. Als New Morning al Abraham ziet, hoe lang is Dylan dan al niet als muzikant actief? Je weet het wel, maar je realiseert het je weer bij dit soort feiten. Dat de man al meerdere levens lang mee gaat.

Dat is mooi.

Apostelkind

Renske Doorenspleet publiceerde onlangs het boek Apostelkind, over haar jeugd binnen het Apostolisch Genootschap. Een gesloten gemeenschap, dat strikt gescheiden van de maatschappij opereerde. Aan het slot van haar boek, beschrijft Doorenspleet de nieuwe religieuze bewegingen (NRB), waarin het onder meer gaat over emotioneel misbruik.

"De dader heeft vaak een narcistische persoonlijkheid en houdt van 'gashlighting': hij ontkent feiten, verspreidt onjuiste informatie en zaait verwarring om zo zelf de touwtjes stevig in handen te kunnen houden," aldus de auteur. Ik zit plots bij The Gaslight Tapes, de 3lp van Dylan's eerste gebootlegde optreden.

Niet veel later schrijft Doorenspleet: "Ex-leden kunnen terugvallen in de denkwijze en gevoelswereld van de achtergelaten groep ('floating') en hebben daardoor concentratieproblemen of angst om gek te worden." Floater. Too much to ask. Mensen met floaters (mouches volantes) zien 1 of meerdere vlekken voor hun oog zweven. De vlek in de oog beweegt mee en beweegt typisch ook een beetje na. Afhankelijk van waar de floater zit heb je er meer of minder last van. Aan veel floaters kun je wennen, sommige floaters blijven erg hinderlijk.

Het is mijn eigen geest die deze verbanden legt.

Calico Joe

George Clooney gaat samen met Bob Dylan het boek Calico Joe van John Grisham verfilmen. Dat meldt The Hollywood Reporter. De twee zijn - samen met Grant Heslov - verantwoordelijk voor de productie en de 59-jarige Clooney gaat de film ook nog eens regisseren.

En het dagblad De Telegraaf meldt dit vervolgens ook weer. 

„George en Grant zien in dit boek wat ik erin zie: een krachtig verhaal dat jong en oud zal aanspreken”, laat Dylan in een verklaring weten. „Mensen van alle leeftijden kunnen zich in dit verhaal vinden.”

Wat precies de rol van Dylan is, wordt niet verteld. Is Dylan de mede-producer (en geldschieter) naast Clooney? Geen idee. Evenmin wanneer de film op de markt komt.

Het verhaal uit 2012 gaat over een honkballer die met zijn pitch de jonge slagman van de tegenstander bijna dodelijk verwondt. De film gaat in op het leven van de slagman na afloop van de beruchte worp, alsmede dat van de pitcher en zijn zoon, die de bewuste wedstrijd als kleine jongen op de tribune meemaakte.

Jakob

Vandaag viert mijn neefje Thijs zijn dertiende verjaardag. De dag dat hij 1 jaar werd, twaalf jaar geleden, ging ik met de auto van zijn vader, mijn broer, naar Amsterdam. Die avond gaf Jakob Dylan een optreden in De Melkweg, ter promotie van zijn eerste solo-album Seeing Things.

Tot dusver is dit het enige concert dat de jonge Dylan heeft gegeven op Nederlandse bodem. Ook met zijn band The Wallflowers (genoemd naar het liedje Wallflower van Bob?) is Jakob niet naar Nederland gekomen.

Twaalf jaar geleden, dus. Niet een lustrum-jaar. Maakt ook niet uit.

Wel een goed solo-debuut, onder productie van Rick Rubin. Inderdaad, dezelfde producer die onder meer de American Recordings van Johnny Cash voor zijn rekening nam. Je kunt het slechter treffen, als het om muzikale supervisie gaat.

Rotsgebergte

In een Engelstalige tekst dat ik voor school moest lezen, kwam ik de uitdrukking ‘the great divide’ tegen. Het woordenboek vertelt dat dit het Rotsgebergte is. Across the great divide, het Rotsgebergte oversteken: dat is een synoniem voor sterven.

Het is ook de titel van een liedje van The Band. Het is het eerste nummer van The Brown Album, de tweede plaat uit hun oeuvre. Dit album verscheen in 1969 en heeft geen albumtitel; vanwege de bruine kleur wordt deze plaat daarom liefkozend The Brown Album genoemd.

Wat dus opent met een sterflied. Daar moest ik aan denken bij het lezen van de tekst voor school.

Dit blog staat ook op FritsTromp.nl

Leon Ramakers

In de tiende aflevering van VPRO's BOBcast is Leon Ramaker te gast. Hij is voormalig directeur van MOJO en organiseerde alle 33 concerten van Dylan in Nederland. Waaronder het debuut van Dylan in Nederland, in De Kuip. Het Feijenoord-stadion beleefde met dat dubbelconcert van Dylan en Eric Clapton ook een debuut: niet eerder was deze voetbaltempel de locatie voor een popconcert.

Naast alle sterke verhalen over het organiseren van popconcerten, vertelt Ramaker ook een nieuwtje. De dag voordat Chris Kijne en Lars Hulshof bij Ramaker op de koffie komen, heeft de vroegere concertorganisator nog contact gehad met Dylans management. Wanneer en waar Dylan in Holland kan optreden.

Ramaker klust nog wel eens wat bij.

Maar corona dwingt tot een beperkt publiek, dus optredens in september en november zijn niet besproken. Toch lijkt het erop dat Dylan in juni naar Nederland komt, voor misschien wel een optreden in Ziggo Dome. Mits de maatregelen rondom dat vermaledijde virus geen roet in het eten gooit.

In juni. In de Ziggo Dome. Ik heb het alvast in mijn agenda genoteerd. Om alvast te sparen voor het toegangskaartje.

80

Vrijdag zou het de 80e verjaardag zijn geweest van John Lennon, een van de twee frontmannen van The Beatles. Zover is het niet gekomen: Mark David Chapman schoot 8 december 1980 de liedjeszanger dood, nadat die hem eerder die dag de elpee Double Fantasy had laten signeren.

Het was vrijdag een goede dag om Tempest te draaien. Roll On, John. Om toch even stil te staan bij deze niet-verjaardag.

Louise Glück

De Nobelprijs voor de Literatuur is dit jaar toegekend aan Louise Glück. Het Nobelcomité roemt haar "onmiskenbare poëtische stem, die met sobere schoonheid het individuele bestaan universeel maakt".

Volgens de woordvoerder van het Nobelcomité was de Amerikaanse blij verrast toen ze vanochtend vroeg werd gebeld met de bekendmaking. Het comité noemt de 77-jarige Glück een van de meest prominente dichters in de hedendaagse Amerikaanse literatuur. "Haar stem is onmiskenbaar, openhartig en vastberaden. Het laat zien dat deze dichteres begrepen wil worden," aldus voorzitter Anders Olsson van de Nobelprijscommissie, die ook haar bijtende humor roemde.

De Amerikaanse, die ook doceert aan de Yale-universiteit, maakte haar debuut in 1968 met Firstborn. Haar poëzie wordt gekenmerkt door een streven naar duidelijkheid, aldus het comité. Terugkerende thema's zijn het gezinsleven en de relatie tussen ouders en broers en zussen.

De dichtbundel Averno (2006) wordt door het Nobelcomité bestempeld als meesterlijk. In de gedichten komt de Griekse mythe terug van de godin Persephone en haar man Hades, de god van de onderwereld. "Een beeldende interpretatie", oordeelt het comité.

Glück won in de VS al meerdere prijzen, waaronder de Pulitzerprijs voor haar bundel The Wild Iris.

Zestiende keer voor een vrouw

De winnares krijgt 10 miljoen Zweedse kronen, ongeveer 960.000 euro. Sinds de instelling in 1901 is het de zestiende keer dat de literatuurprijs wordt uitgereikt aan een vrouw. De prijs is nog nooit door een Nederlandstalige auteur gewonnen.

De bekendmaking van de winnaar en controverse over de keuze gaan bij de literatuurprijs hand in hand. Vrijwel altijd is er kritiek op de aangewezen winnaar. Die zou te vaak een man zijn uit een westers land. Ook zijn er veel grote schrijvers die de prijs nooit in ontvangst hebben mogen nemen. In Nederland prijkt Cees Nooteboom al jaren op de lijst met favorieten, net als voorheen Harry Mulisch.

Bron: NOS